Jak wybory człowieka wpływają na jego życie, na podstawie "Pana Tadeusza", czy sztuka może przynieść odpowiedzi na pytania o kondycję ludzką, na podstawie "Ludzi bezdomnych", interpretacja wiersza Leśmiana - takie tematy do wyboru mieli uczniowie na próbnej maturze z polskiego.
Próbne matury odbywają się w reżimie sanitarnym. Obowiązują maseczki, dezynfekcja i dystans. Dyrektorzy szkół mogą też zastosować dodatkowe środki ostrożności. Na to zdecydowało się m.in. liceum Batorego w Warszawie. Klasy zostały tam podzielone. Dwie - pisały dzisiaj język polski, jutro pozostałe trzy - napiszą matematykę. Wszystko po to, żeby ograniczyć liczbę uczniów w budynku. Mimo że próbne egzaminy nie są obowiązkowe, to placówka chce dać maturzystom szansę na kontakt z prawdziwym arkuszem.
- Szkoły mogą wprowadzać różne rozwiązania, np. przeprowadzić test w Internecie - mówi nam dyrektor Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej Anna Frenkiel. - Lepiej żeby on się odbywał w takich warunkach, żeby zdający mogli spróbować, jak to się tak naprawdę odbędzie w maju - dodaje.
Uczniowie cieszyli się, że mogą napisać test w budynku szkoły. To dlatego, że ich ostatni rok szkolny był pod znakiem epidemii i nauki z domu. Jak podkreślają, to było sprawdzenie ich samodyscypliny.
- Na pewno jest trudniej się samemu zmotywować do nauki, gdy nie ma sprawdzianów - mówi jeden z tegorocznych maturzystów. - Spędzamy nad książkami na pewno dużo więcej czasu - dodaje drugi. Zupełnie odmienne zdanie ma zapytana uczennica. - Mi nie przeszkadza jakoś bardzo ta zdalna nauka, bo i tak przygotowanie do matury to jest głównie nauka samemu - mówi. - Robimy próbne matury i przygotowujemy się w ten sposób, poznając schematy zadań - dodaje inny uczeń. - Uważam, że nauczyciele stanęli na wysokości zadania i bardzo nam pomogli - kwituje maturzystka.
Na polskim "Pan Tadeusz" i "Ludzie bezdomni"
W środę rano na stronie CKE opublikowano arkusz na egzamin próbny z języka polskiego na poziomie podstawowym.
Arkusz zawiera 12 zadań, wśród nich są zadania zamknięte, w których uczeń musi wybrać jedną z podanych odpowiedzi oraz zadania otwarte, w których uczeń musi udzielić odpowiedzi pisemnej. Część z nich odnosi się do zacytowanych w arkuszu fragmentów tekstów Walerego Pisarka "Sztuka słuchania" z książki "Słowa między ludźmi" i Sylwii Karpowicz-Słowikowskiej "Mickiewiczem inspirowanie" na podstawie "To oni są winni twoim, moim i naszym nieszczęściom. Mickiewicz w "Lalce" Prusa". Zacytowano też fragment utworu literackiego, nie podając autora tytułu. Zadaniem uczniów było napisać co to za utwór i kto go napisał.
Uczniowie musieli też m.in. na podstawie tekstu Pisarka podać dwie umiejętności właściwe dla krytycznego słuchacza, wyjaśnić sens sformułowania: "z retorycznej łupiny wyłuskać ziarno rzeczowej informacji", napisać jego streszczenie, a także na podstawie tekstu Karpowicz-Słowikowskiej sformułować dwa argumenty potwierdzające tezę o wpływie dorobku artystycznego Adama Mickiewicza na twórczość autora "Lalki" oraz wyjaśnić, na czym polega "emigracja wewnętrzna" Stanisława Wokulskiego, a na czym – Ignacego Rzeckiego.
Uczniowie piszący próbną maturę z języka polskiego na poziomie podstawowym muszą też napisać wypracowanie na jeden trzech tematów do wyboru.
Pierwszy z tematów do wyboru brzmi: "Jak wybory człowieka wpływają na jego życie? Rozważ problem, odwołując się do fragmentu "Pana Tadeusza", całego utworu Adama Mickiewicza oraz do wybranego tekstu kultury". Zacytowany w arkuszu fragment to wyznanie rannego księdza Robaka, na temat swojej przeszłości.
Drugi temat brzmi: "Czy sztuka może przynieść odpowiedzi na pytania o kondycję ludzką? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu "Ludzi bezdomnych" Stefana Żeromskiego oraz wybranych tekstów kultury". Zacytowany w arkuszu fragment powieści to rozmowa o obrazie "Rybak" Puvis de Chavannes’a.
Trzeci temat brzmi: "Zinterpretuj podany utwór. Postaw tezę interpretacyjną i ją uzasadnij". Chodzi o zamieszczony w arkuszu wiersz Bolesława Leśmiana "Z lat dziecięcych".
Niezależnie od tego, który temat wybiorą uczniowie, w arkuszu wskazano, że napisana przez nich tekst ma liczyć co najmniej 250 wyrazów.
Na rozwiązanie testu i napisanie wypracowania uczniowie mają 170 minut. Rozwiązane przez uczniów arkusze sprawdzą nauczyciele uczący ich w szkołach na podstawie zasady oceniania opracowanych przez CKE.
Jak przygotować się do matury z języka polskiego?
Za dwa miesiące jednak maturzyści zmierzą się z prawdziwym egzaminem. Rozmawiamy więc z polonistką o tym, jak uczyć się skutecznie.
- Na początek zorientowanie się ile materiału jest do przyswojenia. Podzielenie go sobie na małe partie. Rozłożenie w czasie, który pozostał do egzaminu. Lektur jest w tym roku rzeczywiście dużo mniej, więc np. co tydzień jedna lektura. Do takich lektur fabularnych nie wracałabym, nie wracałabym do czytania ich od nowa albo nadrabiania. Skupiłabym się raczej na ekranizacjach, na streszczeniach - podpowiada polonistka Anna Chojowska-Szymańska.
- Skupiłabym się też, np. w przypadku dramatów na obejrzeniu ich po prostu, bo są świetne ekranizacje, inscenizacje teatralne, a to zawsze uruchamia jakieś inne kanały percepcyjne niż tylko te wykorzystywane podczas czytania tekstu - mówi.
Nauczycielka podpowiada też seriale. - Przecież tam jest mnóstwo motywów, w zasadzie tych samych, które są w literaturze przetwarzane. Jeśli w rozprawce pojawi się hasło "Wykorzystaj jedną lekturę obowiązkową i dwa dowolne inne teksty kultury", to wtedy w zasadzie można się odwołać do wszystkiego, co jest bliskie sercu. Niekoniecznie z narzuconego kanonu - wyjaśnia.
- Zainwestowałabym trochę czasu w króciutkie utwory, których jest sporo w kanonie, które są pojedynczym wierszem. Jednym rzutem oka można to ogarnąć, a to sporo może pomóc, ponieważ coś się zapamięta, jakiś cytat wpadnie w oko, który będzie później do wykorzystania - podpowiada Anna Chojowska-Szymańska.
No i trzeba pamiętać, że matura to nie tylko lektury. - Do powtórzenia jest jeszcze wiedza o języku, czyli gramatyka i kilka innych zagadnień, stylistyka i genologia, czyli nauka o gatunkach i rodzajach literackich. Może to brzmi trochę przerażająco, ale też nie jest tego dużo - mówi nauczycielka.
- Uczenie się schematów może się okazać w czasie egzaminu jakąś zbawienną poręczą. Gdy siadamy przed pustą kartką, wpadamy w panikę w sytuacji stresowej, w sytuacji napięcia i nie wiemy za bardzo co z tym zrobić, może to dużo pomóc. Ale tak naprawdę rozprawka będzie napisana lekko, łatwo i przyjemnie, jeśli będzie się opierała na przykładach, które trafiają do ucznia - mówi nauczycielka.
Jak przygotować się do matury z matemtyki?
Próbne matury zaczęły się dzisiaj językiem polskim - jutro między innymi matematyka. Czy będzie łatwo? Pytamy matematyczkę Elżbietę Kowalczyk.
- Maturę z matematyki jest stosunkowo łatwo zdać. By mieć 30 procent, wystarczy rozwiązać 15 zadań zamkniętych. Czasem szczęście trochę też niektórzy mają, albo niektórzy nie mają. Tam nikt nie sprawdzi toku rozumowania. Można wybrać właściwą odpowiedź drogą eliminacji niewłaściwych, ale to też trzeba mieć pewną wiedzę - mówi.
Jeśli ktoś w pierwszym semestrze sobie odpuścił - jeszcze ma dwa miesiące żeby nadrobić.
- Nie zostawiajcie tego na ostatnią chwilę - apeluje nauczycielka. - Myślę, że nie ma dużego sensu zostawiać tego na dzień, dwa, trzy, chociaż nie mam złudzeń, że przetłumaczy się komukolwiek, że to jest trochę bez sensu. Ale np. przegląd materiałów, które są dostępne podczas egzaminu, a takie materiały są, np. karty wzorów. To już bym zalecała - wyjaśnia.
- Oczywiście jest to dostępne w Internecie na stronie CKE, jest do wydrukowania. Moi uczniowie, jeśli z kimś pracuję, to zaraz na początku roku czy w momencie, kiedy przystępujemy do pracy, mają taką kartę wydrukowaną. Skoro wolno z czegoś korzystać, to powinnam umieć - tłumaczy.
A jak podejść do rozwiązywania zadań? - W matematyce bardzo ważna jest strategia - podkreśla matematyczka Elżbieta Kowalczyk. - Uczniowie stawiają sobie pytanie "Jak zrobić?", czyli "A to tutaj pomnożę, podzielę, coś tam". No nie. To jest tak, jak przy gotowaniu obiadu. Najpierw zastanawiam się co posiadam, co chcę zrobić, a potem dopiero jak mam to zrobić. I dopiero wtedy przystępuję do gotowania, czyli rozwiązywania - mówi.
W egzaminie z matematyki w tym roku zredukowano temat brył obrotowych i wymagania dotyczące ostrosłupów.
