"Rano na Kopiec Powstania wjechał kilkudziesięciometrowy dźwig. Podniósł na linach przygotowaną wcześniej kotwicę - znak Polski Walczącej. Długo nie można jej było osadzić na cokole z powodu mocnego wiatru. W końcu ekipa odpowiednio nakierowała kotwicę i pomnik został zamocowany" - przekazał ratusz.

Tak zakończyły się prace modernizacyjne w Parku Akcji "Burza" pod Kopcem Powstania Warszawskiego. Na szczycie wzniesienia powstała dwupoziomowa platforma widokowa, a w piątek zamontowano na niej ponownie, po półrocznej nieobecności, odnowiony Pomnik Polski Walczącej.

Symbol Polski Walczącej wrócił dziś na szczyt Kopca Powstania Warszawskiego. W ramach modernizacji Parku Akcji "Burza" pół roku temu pomnik został zdemontowany i poddany kompleksowej renowacji: https://t.co/dIaNdWAfej @trzaskowski_ @ZarzadZieleni #PowstanieWarszawskie pic.twitter.com/eL58qm3CcX

— Warszawa (@warszawa) August 19, 2022

Z gruzu w pomnik historii

W 1958 r. w konkursie na Pomnik Bohaterów Warszawy złożono pracę, która zakładała przekształcenie miejsca składowania gruzu Warszawy na Czerniakowie w monumentalny pomnik-znicz. Autorami projektu byli krakowscy projektanci: Witold Cęckiewicz, Helena i Roman Hussarcy, Maria Ledkiewicz oraz ich współpracownicy. Jednak aż do połowy lat 90. Kopiec był jedynie zaniedbanym składem gruzu, który nazwę "Kopiec Powstania Warszawskiego" zyskał dopiero w 2004 r.

Zmiana nazwy to efekt starań środowiska Światowego Związku Żołnierzy AK, a w szczególności podpułkownika Eugeniusza "Kotwy" Ajewskiego. Powstaniec i architekt Biura Odbudowy Stolicy przez ostatnich 15 lat życia intensywnie zabiegał o uporządkowanie terenu i nadanie mu rangi miejsca pamięci narodowej. Sam Ajewski ideę stworzenia takiego miejsca na Kopcu przypisywał przede wszystkim architektowi Stanisławowi Gruszczyńskiemu, który tuż po wojnie zainicjował usypanie wzniesienia z gruzów zburzonej stolicy.

W pierwotnej wersji pomnik ustawiono jako obiekt tymczasowy na dwóch stalowych słupach. Po kilku latach odnowiono go i wykonano betonowy cokół. Nowa podstawa pomnika ma około czterech metrów wysokości i składa się z wielu pionowych prętów zbrojeniowych, wśród których umieszczono słupy podtrzymujące znak Polski Walczącej.

Nowy Kopiec Powstania Warszawskiego

Plac na szczycie Kopca jest jednym z głównych miejsc obchodów rocznic wybuchu Powstania Warszawskiego. Zgodnie z projektem zwieńczenie wzniesienia wymodelowano w kształcie foremnego stożka. We wnętrzu powstał dwupoziomowy kolisty plac. Oprócz pomnika w centralnym punkcie platformy widokowej znajduje się także półtorametrowy uskok eksponujący gruzy zburzonej Warszawy. Pomnik został przeniesiony na zachodnią oś widokowo-kompozycyjną.

Symbol Polski Walczącej wrócił dziś na Kopiec Powstania Warszawskiego! 🌳🇵🇱 Na szczycie wzniesienia powstała dwupoziomowa platforma widokowa, na której został zamontowany odnowiony pomnik 👉🏻 https://t.co/6KeiJw8rui pic.twitter.com/JJ0pflIefO

— Zarząd Zieleni Warszawy (@ZarzadZieleni) August 19, 2022

W pobliżu pomnika powstało miejsce na ognisko pamięci. "Ogień będzie tam rozpalany na dwa dni w roku – w rocznicę wybuchu i zakończenia powstania. Natomiast od 1 sierpnia do 2 października, czyli przez 63 dni, monument będzie podświetlany w sposób imitujący płomień" - zaznaczył ratusz.

Na czas remontu kopca w parku gen. Gustawa Orlicz-Dreszera na Mokotowie podniesiono na maszt flagę państwową i rozpalono „ogień pamięci” przeniesiony przez sztafetę pokoleń z Grobu Nieznanego Żołnierza. Będzie płonął do 2 października.

Zmieni się też teren parku, w którym przybędzie nasadzeń. Jak zaznaczył ratusz, obecnie zakładane są trawniki. Rozpoczęto również przygotowania do budowy kładki, która będzie poprowadzona w koronach drzew. Wykonano też część ścieżek spacerowych, a w miejscu, gdzie powstanie plac zabaw, zamontowano ozdobne pnie.

Gruz ze zburzonej podczas wojny stolicy jest rozmieszczany m.in. wzdłuż edukacyjnej ścieżki prowadzącej na szczyt Kopca. "Do zamontowania szykowane są gabiony – specjalne kosze, w których eksponowane będą bryły. Na Kopcu znalazły się już także poprzeczne tamy z chrustu, które stabilizują wzniesienie oraz stanowią element ozdobny" - przekazał magistrat.