"Należne upamiętnienie". Dworzec Centralny imienia S. Moniuszki

  • 05.01.2019 09:05

  • Aktualizacja: 14:41 15.08.2022

W sobotę w Warszawie po godz. 14.00 Dworzec Centralny otrzymał imię Stanisława Moniuszki. To jedno z wydarzeń inaugurujących Rok Moniuszkowski oraz efekt inicjatywy założonego przez Marię Fołtyn Towarzystwa Miłośników Muzyki Moniuszki.
- To wielkie wydarzenie nie tylko dla Warszawy, ale i dla kultury polskiej - tak nadanie dworcowi imienia Moniuszki skomentował Waldemar Dąbrowski, dyrektor Teatru Wielkiego. - Fakt, że Warszawa będzie jedyną stolicą na świecie, która będzie miała dwa węzłowe punkty komunikacyjne pod patronatem wybitnych muzyków, zwróci uwagę pasażerów - przekonywał Dąbrowski.

Niedoceniany

Obecny podczas uroczystości minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński podkreślił, że tablica upamiętniająca wybitnego kompozytora na budynku dworca i nadanie mu jego imienia "po prostu Moniuszce się należy". - On jest w opinii powszechnej chyba niedoceniany; znane są główne dwa jego utwory, ale to jest artysta wielki, artysta, który napisał kilkanaście oper i operetek, kilkaset pieśni. Wspaniałe także pieśni i kompozycje religijne, msze, wiele innych także dokonań artystycznych - mówił Gliński.

- Jemu się po prostu należy, żeby świat wiedział więcej o Moniuszce, i żebyśmy my także uczyli się na jego muzyce - podkreślił wicepremier.

W sobotniej uroczystości wziął udział także minister infrastruktury Andrzej Adamczyk oraz inicjatorzy wydarzenia z Towarzystwa Miłośników Muzyki Moniuszki. Obecni byli również krewni kompozytora, przedstawiciele władz kolejowych spółek, Teatru Wielkiego - Opery Narodowej i mieszkańcy Warszawy.

- Tu idzie o pamięć. O pamięć, która w dziejach każdego narodu ma niezwykłą rangę, bo z niej rodzą się energie pozwalające kreować przyszłość. Spośród wielkich romantyków XIX wieku - a mam na myśli Chopina, Mickiewicza, Słowackiego, Norwida - Moniuszko ma najmniej upamiętnień materialnych i symbolicznych, chociaż na nie w pełni zasłużył - zaznaczył w sobotę Waldemar Dąbrowski, który pełni również funkcję pełnomocnika ministra kultury ds. organizacji obchodów 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki.

"Ojciec polskiej opery"

W programie znalazło się m.in. odsłonięcie pamiątkowej tablicy. Na miejscu pojawiła się prapraprawnuczka kompozytora. Elżbieta Stanisława Janowska-Moniuszko, podkreśliła, że uroczystość nadania patrona Dworcowi Centralnemu będzie przypominać podróżnym z całego świata, kim był ojciec opery polskiej.

- Odsłonięta została tablica z wizerunkiem Moniuszki. To był wizjonerski pomysł maestro Mieczysława Nowakowskiego. Miliony osób będą przejeżdżać przez dworzec. Jak na tysiąc osób jedna zainteresuje się, kim był Moniuszko, to zacznie pogłębiać swoją wiedzę na temat tej postaci - dodała.

Podczas uroczystości wystąpili studenci Uniwersytetu Muzycznego w Warszawie, którzy przyjechali także specjalnym pociągiem.



Rok Moniuszki

Wydarzenie jest częścią obchodów Roku Stanisława Moniuszki ustanowionego przez sejm wraz z UNESCO. Jest to związane z 200. rocznicą urodzin wybitnego kompozytora. - Pomysł narodził się w 2015. Przecież to był wielki twórca, patriota. Melodysta porównywany z Schubertem, a tymczasem wszystko kręci się wokół Fryderyka Chopina, a Moniuszko nie ma właściwie nic - mówiła Jolanta Rostworowska, Prezes Towarzystwa Miłośników Muzyki Moniuszki, która była gościem "Poranka RDC".

Dyrektor Instytutu Muzyki i Tańca Maxymilian Bylicki zaznacza, że Rok Moniuszkowski, po nadaniu imienia Moniuszki Dworcowi Centralnemu, będzie obfitował w wydarzenia zbliżające nas do twórczości i patriotycznej postawy kompozytora. - Podczas wielkiej uroczystości nadania imienia Stanisława Moniuszki Dworcowi Centralnemu, będzie okolicznościowy koncert. Potem cała seria wydarzeń w Polsce i w Warszawie. Wydarzeń przypominających różne utwory, bo nie tylko opery, ale także śpiewnik domowy, cykl pieśni oraz msze i litanie Moniuszki - zapowiedział Bylicki.

Kultura ludowa inspiracją


Stanisław Moniuszko urodził się w 1819 r. w majątku Ubiel koło Mińska, w polskiej rodzinie szlacheckiej o patriotycznych tradycjach, jego ojciec Czesław uczestniczył w kampanii napoleońskiej. Do historii przeszedł jako ojciec polskiej opery narodowej. Był kompozytorem, dyrygentem, także pedagogiem. W latach poprzedzających wybuch powstania styczniowego i bezpośrednio po nim stworzył swoje najsłynniejsze dzieła - opery "Halka" i "Straszny dwór".

Inspirację dla muzyki Moniuszki stanowiła kultura ludowa. Jednym z najlepiej znanych zbiorów jego drobnych utworów jest cykl dwunastu "Śpiewników domowych" zawierających pieśni do słów poetów polskich (m.in. Teofila Lenartowicza, Adama Mickiewicza, Wincentego Pola, Stefana Witwickiego), a także obcych (w tłumaczeniu polskim) oraz do słów twórców ludowych. Utwory wpisywały się w kanon XIX-wiecznego wychowania patriotycznego. Kompozytor tworzył także muzykę religijną.

Moniuszko zmarł w Warszawie 4 czerwca 1872 r. i pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.



Dotąd bez patrona

Dworzec Centralny, jeden z symboli Warszawy oraz ikona modernizmu zaprojektowany został przez Arseniusza Romanowicza i Piotra Szymaniaka. Został oddany do użytku w 1975 r. Nie miał dotąd patrona. Lotnisko na Okęciu nosi zaś imię Fryderyka Chopina od 2001 roku.

Oficjalna inauguracja obchodów roku Moniuszki w Teatrze Wielkim odbyła się w sobotę o 19.00.

Źródło:

RDC/IAR/PAP

Autor:

Łukasz Bury/rydz/PG