Międzynarodowy Dzień Lasów ma na celu promowanie wiedzy na temat lasów i drzew, ich znaczenia dla nas i naszej planety oraz sposobów na ich ochronę. Każdego roku organizatorzy zachęcają kraje do podejmowania działań takich jak: sadzenie drzew, organizowanie konkursów, wystaw oraz innych inicjatyw z tym związanych na poziomie lokalnym, krajowym oraz międzynarodowym.

W tym dniu rozmawiamy z rzecznikiem Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie o naszych mazowieckich terenach zalesionych.

Radio dla Ciebie: Jaką łączną powierzchnię zajmują obecnie lasy na Mazowszu?

Lasy Państwowe: Na terenie województwa mazowieckiego lasy pokrywają ponad 832 tysiące hektarów powierzchni. Warto zwrócić uwagę, że Lasy Państwowe stanowią około połowy tej powierzchni. Pozostałe niemal 50 proc. to lasy innych własności, w tym: lasy prywatne (374 tys. ha), Kampinoski Park Narodowy, rezerwaty przyrody.

RDC: Jaki to jest procent z całkowitej powierzchni Mazowsza?

LP: Lesistość województwa mazowieckiego wynosi ponad 23 proc. Lasy Państwowe pokrywają 12 proc. powierzchni województwa. Lesistość Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie to 24,7 proc.

RDC: Jakie są najpopularniejsze gatunki zwierząt w lasach na Mazowszu?

LP: W lasach Mazowsza występują niemal wszystkie gatunki ssaków związane ze środowiskiem leśnym. Nie spotkamy tutaj jedynie niedźwiedzi i żubrów. Coraz częściej możemy obserwować wilki czy rysie. Najłatwiej oczywiście o spotkanie z pospolitymi ssakami – dzikami, lisami, sarnami, jeleniami, łosiami czy borsukami. W lasach można spotkać również wiele ciekawych gatunków ptaków, od małych jak zięby czy sikory, przez nieco większe – sroki, dzięcioły czarne i zielone, krogulce, do tych największych jak bieliki czy bociany czarne.

Las to także miejsce życia gadów i płazów – kilku gatunków żab, np. rzekotki drzewnej, gadów – zaskrońca, żmii zygzakowatej, żółwia błotnego czy padalca – beznogiej jaszczurki. Warto również pamiętać o najmniejszych mieszkańcach lasu – owadach i pajęczakach. Spacerując po lesie, warto spojrzeć na niego z perspektywy mrówek, które licznie występują w tym środowisku. Pewnie każdy spotkał na swojej drodze ich charakterystyczne kopce.

RDC: Jak zmieniały się lasy Mazowsza w ciągu ostatnich 10 lat?

LP: Lasy stale się zmieniają – rosną, starzeją się, a te najstarsze ustępują miejsca nowemu pokoleniu. Jednak mimo zmian w wyglądzie lasy trwają i spełniają szereg ważnych dla człowieka funkcji – od ochronnych, przez społeczne, po produkcyjne (gospodarcze). W ostatnim dziesięcioleciu w lasach mazowieckich wzrósł udział gatunków liściastych. To efekt prowadzonej przez leśników przebudowy drzewostanów. W procesie przemiany pokoleń, wszędzie tam, gdzie warunki na to pozwalają, gatunki iglaste (głównie sosna) zastępowane są gatunkami liściastymi. Takie postępowanie zwiększa różnorodność biologiczną lasów, poprawia również ich odporność na obserwowane zmiany klimatu. Stopniowo rośnie też powierzchnia lasów i ich zasobność, czyli ilość drewna w lesie.

RDC: Jakie są najpopularniejsze gatunki drzew w lasach na Mazowszu?

LP: Najpowszechniejszym drzewem polskich lasów jest sosna zwyczajna. Tak jest również na Mazowszu. Poza sosną w lasach mazowieckich istotny udział mają również dęby, brzoza, olsza, świerk i jodła. Jako mniej liczne występują także grab, modrzew, jesion, wiąz czy buk.

10 najciekawszych atrakcji turystycznych w lasach na Mazowszu

1. Centrum Edukacji Leśnej w Nadleśnictwie Celestynów: https://mazowsze.szlaki.pttk.pl/478-pttk-mazowsze-osrodek-edukacji-lp

2. Centrum Promocji Drewna w Nadleśnictwie Łuków: https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/aktualnosci/centrum-promocji-drewna-jata-juz-otwarte

3. Uroczysko Zimne Doły w Nadleśnictwie Chojnów z miejscami ogniskowymi, ścieżką edukacyjną, szlakami pieszymi i biegowymi. Teren z wiatą widokową malowniczo położoną nad stawami żabienieckimi, mieści się na terenie w Chojnowskiego Parku Krajobrazowego: https://piaseczno.pl/zimne-doly/

4. Leśna Ścieżka Przyrodniczo-Kulturowa w Hucie Garwolińskiej w Nadleśnictwie Garwolin: https://garwolin.warszawa.lasy.gov.pl/obiekty-edukacyjne#.ZBROtnbMKUk

5. Rezerwat Źródło Królewskie, Nadleśnictwo Kozienice ze ścieżką dydaktyczną: https://kozienice.radom.lasy.gov.pl/sciezka-krolewskie-zrodla-#.ZBQbWXbMKUk

6. Kampinoski Park Narodowy z cmentarzem i muzeum Palmiry: https://www.polska.travel/pl/poznaj-atrakcje-i-zabytki/parki-narodowe/kampinoski-park-narodowy

7. Mazowiecki Park Krajobrazowy w Otwocku i Bagno Całowanie: https://mazowsze.szlaki.pttk.pl/258-pttk-mazowsze-mazowiecki-park-krajobrazowy

8. Puszcza Kozienicka i Kozienicki Park Krajobrazowy: https://kozienice.radom.lasy.gov.pl/parki-krajobrazowe#.ZBQrFXbMKUk

9. Punkt widokowy- Sowia Góra, która była kiedyś miejscem odprawiania pogańskich zwyczajów. Mieści się na terenie Siedlecko-Węgrowski Obszar  Chronionego Krajobrazu: https://powiatwegrowski.pl/turystyka/katalog/zabytki/sowia-gora-najladniejszy-widok-na-pograniczu-mazowsza-i-podlasia.847/ 

10. Najstarsza sosna – w Mińsku Mazowieckim rośnie sosna zwyczajna, do niedawna uznawana za najstarszy okaz tego gatunku w Polsce.

Więcej atrakcji przyrodniczych i historycznych, szlaki piesze, rowerowe, konne, informacje o bazie noclegowej znaleźć można w wygodny sposób na mapie na portalu https://czaswlas.pl/

CIEKAWOSTKA:

Warszawa niemal z każdej strony otoczona jest lasami. Wystarczy mniej niż godzina, by z dowolnego punktu w stolicy dostać się do lasu.

Radia dla Ciebie możecie słuchać w Warszawie na 101 FM, w pasmach lokalnych albo online na www.rdc.pl/rdcplayer.