Powszechnie występująca w Indiach ashwagandha, jest jedną z najpopularniejszych roślin leczniczych wykorzystywanych w ajurwedzie. W Polsce jej kariera rozpoczęła się kilka lat temu – z dwóch przyczyn. Pierwszą jest wzrost zainteresowania naturalnymi systemami medycznymi, drugą nowoczesne badania nad adaptogenami, do których należy ashwagandha. W tym artykule wyjaśniamy, na czym polega jej fenomen.

Ashwagandha – co to za roślina?

Jej polska nazwa to witania ospała (Withania somnifera). Jest subtropikalną rośliną z rodziny psiankowatych, występującą głównie w Indiach, ale można ją spotkać także w innych rejonach Azji oraz Australii, Afryce i Ameryce Południowej. Bywa uprawiana na południu Europy.

Witania wykształciła zdolność przetrwania na jałowych, a nawet pustynnych glebach, gdzie inne rośliny nie miałyby szansy na rozwój. Jest niewielkim krzewem o matowych liściach i kwiatach w kształcie dzwonków, z których wyrastają okrągłe, pomarańczowe owoce. To w nich oraz w korzeniach rośliny znajduje się bogactwo cennych składników: alkaloidów, witanolidów, sitonozydów i saponin.

Ashwagandha w ajurwedzie

Ajurweda to w prostym tłumaczeniu „wiedza o życiu”. System ten podchodzi do człowieka w sposób holistyczny, zajmując się jego zdrowiem fizycznym, psychicznym i duchowym oraz tym, jak się przenikają. Korzenie ajurwedy sięgają XII wieku p.n.e., a współcześnie stanowi ona w Indiach wsparcie dla medycyny zachodniej.

Praktycy ajurwedy od wieków cenili ashwagandhę jako remedium na dolegliwości natury psychicznej i fizycznej. Stosowano ją w stanach wyczerpania, przemęczenia, po traumach i trudnych doświadczeniach życiowych, w celu regeneracji po chorobach, a także jako wzmocnienie w codziennym funkcjonowaniu.

Wraz ze wzrostem zainteresowania holistycznym podejściem do zdrowia, na świecie rośnie również popularność ajurwedyjskich ziół, wśród których ashwagnadha zajmuje zaszczytne miejsce.

Ashwagandha a badania naukowe

Wyjątkowe właściwości ashwagandhy wraz z rozwojem nauki coraz bardziej interesowały lekarzy i innych badaczy. Witania została więc gruntownie przebadana, a jej działanie potwierdzono w wielu testach medycznych.

Wykazano, że ashwagandha bardzo korzystnie wpływa na układ hormonalny i pracę mózgu, co m.in. przekłada się na poprawę samopoczucia, wzrost energii i ograniczenie niepożądanych reakcji na stres.

Suplementy z witanią podawano osobom cierpiącym na depresję. Jeszcze w trakcie dwumiesięcznego badania, 79 proc. pacjentów informowała o zmniejszeniu takich objawów, jak stany lękowe, obniżenie nastroju, niepokój, zmęczenie i brak motywacji.

Naukowcy tłumaczą to działanie regulującym wpływem ashwagandhy na pracę nadnerczy i tarczycy. To tam produkowane są hormony odpowiedzialne za nasze samopoczucie i ogólną kondycję oraz wydolność psychiczną. Prawidłowa gospodarka hormonalna przynosi także inne korzyści zdrowotne, w postaci uregulowanego cyklu miesiączkowego, czy wzrostu płodności.

Zawarte w ashwagandzie substancje oddziałują także na pracę mózgu, poprawiając koncentrację i skupienie. Jednocześnie osoby suplementujące witanię mają mniejsze problemy z zasypianiem czy bezsennością. Dzieje się tak, ponieważ ashwagandha jest regulatorem, który przywraca do równowagi różne funkcje naszego ciała.

Ashwagandha jako adaptogen

Jeszcze w XX wieku zaczęto testy nad roślinami, które w szczególny sposób wspierają odporność organizmu oraz jego walkę ze stresem. Tak wykształciła się grupa adaptogenów, do których dziś zaliczamy m.in. ashwagandhę. Substancje te, oprócz holistycznego działania zdrowotnego, charakteryzują się brakiem toksyczności. Oznacza to, że są bezpieczne i nie wywołują skutków ubocznych.

Dzięki rosnącej świadomości społeczeństwa, dotyczącej zdrowego trybu życia, na popularności zyskują także adaptogeny. Mogą one stanowić wsparcie w szczególnie stresujących momentach życia, a także w zmaganiach dnia codziennego. Po ashwagandhę możemy sięgać, w przypadku:

• Nadmiernego stresu,
• Bezsenności i problemów ze snem,
• Spadku energii,
• Stanów depresyjnych,
• Przeciążenia psychicznego i fizycznego,
• Po chorobach i operacjach.