1. Publiczne odtwarzanie muzyki - zasady i opłaty

2. Organizacje Zbiorowego Zarządzania Prawami Autorskimi

3. Muzyka bez opłat - czy to możliwe?

4. Abonament radiowo-telewizyjny a odtwarzanie muzyki w lokalu

5. Muzyka bez ZAiKS - korzyści

Poniżej znajdują się najważniejsze informacje dotyczące odtwarzania muzyki za darmo bez naruszania praw autorskich. Jeśli chcą Państwo uzyskać więcej informacji na ten temat, znajdziecie je na stronie https://www.muzyka-bez-tantiem.pl/.

Publiczne odtwarzanie muzyki - zasady i opłaty

Zacznijmy od podstaw, czyli od zasad publicznego odtwarzania muzyki. Najważniejszą kwestią są tu prawa autorskie.

Wszystkim twórcom przysługuje ochrona prawa autorskich. Na kupowanych nośnikach z muzyką możemy zresztą znaleźć poświadczające ten fakt zapisy, z których wynika, że jest ona przeznaczona wyłącznie do użytku prywatnego, a jej publiczne odtwarzanie wymaga stosownego zezwolenia. Oznacza to, że chcąc odtwarzać ją publicznie, należy podpisać umowę licencyjną z jedną z organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Najczęściej mamy tu na myśli konieczność uiszczenia opłat ZAiKS.

Opłata taka jest konieczna w każdym przypadku, w którym można wykazać korzyści majątkowe związane z udostępnianiem utworów. W razie ewentualnych sporów wykazanie braku takich korzyści jest bardzo trudne - przedsiębiorca musi bowiem wykazać, że muzyka nie powiększa jego zysków, nawet pośrednio. Zwykle inspektorzy uznają, że muzyka do restauracji, sklepu czy salonu fryzjerskiego jest atutem przyciągającym klientów, a więc przyczyniającym się do zysków.

Organizacje Zbiorowego Zarządzania Prawami Autorskimi

Do pobierania opłat za publiczne odtwarzanie utworów muzycznych są upoważnione Organizacje Zbiorowego Zarządzania Prawami Autorskimi. W praktyce, mówiąc o opłatach, najczęściej mamy na myśli konieczność uiszczenia opłat ZAiKS, czyli największej i najstarszej organizacji. Inne podmioty tego typu działające w Polsce to STOART, SAWP czy ZPAV. Takie organizacje zrzeszają twórców muzyki: kompozytorów, tekściarzy i aranżerów. W ich imieniu organizacja zbiera środki, a następnie wypłaca je twórcom z tytułu tantiem.

Jak wyglądają opłaty ZAiKS z punktu widzenia przedsiębiorcy? Teoretycznie wydaje się, że nie jest to koszt wysoki - zaledwie kilkaset złotych rocznie za ZAiKS. Przedsiębiorca musi jednak pamiętać, że nie jest to jedyny potencjalny koszt. O swoje prawa mogą upomnieć się również pozostałe Organizacje. Dodatkowo dla nowych działalności nawet taki wydatek może okazać się istotnym.

Muzyka bez opłat - czy to możliwe?

Czy istnieje zatem szansa na cieszenie się utworami muzycznymi poprzez ich publiczne odtwarzanie bez jakichkolwiek opłat? Tak, tzw. muzyka bez ZAiKS jest możliwa, w zgodzie z polskim prawem. Jakie są to możliwości?

• Brak korzyści materialnych wynikających z odtwarzania muzyki

Jak już wspomnieliśmy, pierwszą opcją jest udowodnienie, że przedsiębiorca nie czerpie żadnych korzyści materialnych z odtwarzania muzyki. W praktyce jest to trudne do udowodnienia. Z przepisu korzystają więc zwykle przedsiębiorcy, którzy umieścili odbiornik radiowy lub telewizyjny w miejscu niedostępnym dla ogółu klienteli, a tylko dla personelu. Pojawiają się także przykłady drobnych przedsiębiorców, na przykład szewca, który umila sobie czas podczas pracy słuchaniem muzyki. Choć muzyka pozostaje słyszalna dla potencjalnych klientów zakładu, zwykle nie wpływa na zwiększenie obrotów, zatem nie trzeba uiszczać opłat.

• Utwory, przy których okres ochrony wygasł

Z przepisów wynika, że prawa autorskie wygasają po 70 latach od śmierci twórcy lub - jeśli twórca nie jest znany - od daty pierwszego rozpowszechnienia dzieła. Można zatem korzystać z repertuaru artystów, co do których mamy pewność, że upłynął ten okres. Najczęściej dotyczy to muzyki klasycznej.

• Podmioty oferujące muzyki bez ZAiKS

Istnieją także podmioty oferujące tzw. muzykę bez ZAiKS, określaną także jako muzyka bez tantiem. Podstawą ich działalnością są umowy podpisane z zespołami skupiającymi artystów niezależnych.W ten sposób otrzymuje się ochronę prawną i jednocześnie możliwość korzystania z tysięcy utworów muzycznych w lokalach klientów, na przykład w sklepach, przychodniach lekarskich, w salonach fryzjerskich.

Jak funkcjonuje odtwarzanie takiej muzyki w praktyce? Wystarczy wybrać odpowiednią opcję na stronie dostawcy, aby szybko cieszyć się dostępem do muzyki bez dodatkowych opłat, poza miesięcznym abonamentem. Bez trudu można zintegrować ją z istniejącym systemem nagłośnienia w lokalu oraz standardowymi sieciami internetowymi, jeśli wykorzystywane jest po prostu radio internetowe. To wszystko! Korzystanie z muzyki niepodlegającej opłatom ZAiKS nie różni się niczym od odtwarzania zwykłego radia. Można dostosować ją do godzin działalności praktycznie bezobsługowo, a klienci prawdopodobnie nie zauważą żadnej różnicy.

Abonament radiowo-telewizyjny a odtwarzanie muzyki w lokalu

Można zastanawiać się, czy fakt opłacenia abonamentu całkowicie zaspokaja roszczenia twórców. Otóż - nie. Są to opłaty o całkowicie innym charakterze, opłacenie abonamentu RTV nie zapewnia zaspokojenia roszczeń twórców związanych z publicznym odtwarzaniem utworów radiowych.

Zgodnie z przepisami ustawy o radiofonii i telewizji (Dz.U. z 1993 r. Nr 7 poz. 34 z późniejszymi zmianami), opłata abonamentowa odnosi się do użytkowania odbiorników radiowych i telewizyjnych (art. 48 ustawy), a dochody z tych opłat przeznaczone są na finansowanie działalności publicznych stacji radiowych i telewizyjnych. Opłata abonamentowa nie obejmuje wynagrodzeń dla twórców, które muszą być uregulowane oddzielnie w przypadku publicznego odtwarzania utworów z radia lub telewizji na podstawie zawartych umów licencyjnych.

Jak więc widać, korzystanie z utworów muzycznych pojawiających się na antenach stacji radiowych i telewizyjnych sprawia, że przedsiębiorca jest zobowiązany do uiszczania dodatkowych opłat, niezależnie od zawartych umów licencyjnych. Są to zatem kolejne koszty w budżecie działalności.

Muzyka bez ZAiKS - korzyści

Muzyka w biznesie przynosi wiele korzyści, dlatego - mimo opłat - nie warto z niej rezygnować. Bardzo często dźwięki dobiegające z głośników zachęcają klientów do przebywania w danym lokalu lub sprawiają, że przebywają w sklepie zdecydowanie dłużej. Wykorzystaj do tego celu właśnie muzykę zwolnioną z opłat licencyjnych. Co prawda, w kolekcjach tzw. muzyki bez ZAiKS często znajdują się utwory mniej znane niż te, które można usłyszeć w radiu, jednak dla wielu odbiorców jest to dodatkowy atut. Znajdują się wśród nich utwory różnych gatunków muzycznych - pop, jazz, rock czy disco, więc każdy może znaleźć coś dla siebie.

Często właściciele sklepów nie zdają sobie sprawy, jak istotny jest ogólny charakter miejsca, który obejmuje nie tylko wygląd witryny i rozmieszczenie towarów, ale także muzykę. Warto dostosować ją do oczekiwań klienta docelowego. Na przykład sklep z odzieżą sportową prawdopodobnie nie będzie odtwarzał muzyki klasycznej, ale wybierze utwory o charakterze dynamicznym. Z kolei w sklepie z odzieżą premium warto postawić na zdecydowanie spokojniejsze tony - muzykę z tonach klasycznych czy jazz. Do sklepu z odzieżą młodzieżową może lepiej pasować muzyka pop lub indie. Także tempo muzyki może wpływać na tempo życia w lokalu. Szybkie tempa mogą zwiększać energię i pobudzać do zakupów lub spożycia posiłku, podczas gdy spokojne tempo może zachęcać do relaksu i długiego pobytu.