Mały dom bez pozwolenia na budowę - jak to wygląda w praktyce?

  • 17.11.2022 10:07

  • Aktualizacja: 10:10 17.11.2022

W ramach Nowego Ładu wprowadzonego w 2022 roku w Polsce dokonano nie tylko zmian podatkowych, lecz także dotyczących zagospodarowania przestrzennego. Jedną z najważniejszych zmian w tym zakresie jest dopuszczenie, by projekty domów o powierzchni zabudowy nieprzekraczającej 70 metrów kwadratowych, można było realizować bez pozwolenia na budowę

Dom o powierzchni zabudowy 70 metrów kwadratowych — od 2022 roku projekty domów bez pozwolenia na budowę

Nowoczesne projekty domów jednorodzinnych o powierzchni do 70 metrów to marzenie wielu polskich rodzin. Takie gotowe projekty domów można wcielić w życie w stosunkowo krótkim czasie, a koszty budowy są w tym przypadku znacznie niższe, niż zakładają inne projekty małych domów. Bardzo często jedną z najważniejszych przeszkód w szybkiej realizacji takiej inwestycji była konieczność ubiegania się o szereg różnego rodzaju pozwoleń, konieczność wskazania kierownika budowy itd. To wszystko nie tylko opóźniało inwestycje, lecz także czyniło je bardziej kosztownymi. Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi od 3 stycznia 2022 roku można w Polsce budować bez pozwolenia już nie budynku o powierzchni zabudowy 35 metrów kwadratowych, tylko dwa razy większe. Dla wielu rodzin, które mają już swój wymarzony projekt domu, to cenna i bardzo oczekiwana informacja. 

O jakie projekty domów chodzi?

Budowę domów jednorodzinnych bez pozwolenia ustawodawca określił bardzo precyzyjnie. Trzeba więc pamiętać, że nie wszystkie projekty domów parterowych czy jednokondygnacyjnych będą pozwalały na skorzystanie z tego udogodnienia. Warto to wziąć pod uwagę, wybierając projekt domu. Aby rozpocząć budowę domu bez pozwolenia, musisz mieć pewność, że projekt zakłada:

  • dom o powierzchni zabudowy wynoszącej do 70 m2;
  • albo budynek rekreacji indywidualnej (czyli tzw. dom letniskowy) parterowy wolnostojący; w tym przypadku nie ma możliwości zastosowania poddasza, można natomiast uwzględnić otwartą antresolę; 
  • albo dom całoroczny do 70 metrów z poddaszem użytkowym  o łącznej powierzchni użytkowej 90 m2; chodzi o dom wolnostojący, maksymalnie dwukondygnacyjny, z płaskim dachem.

To jednak nie wszystko. Trzeba także pamiętać, że na 500-metrowej działce można postawić maksymalnie jeden taki dom. Kolejna sprawa to obowiązek utrzymania 4 m odległości  od granic działki (kiedy ściany z oknami lub drzwiami są zwrócone w stronę granicy) lub 3 m (kiedy ściana zwrócona do granicy nie posiada okien i drzwi). Nie można także zapominać o konieczności uwzględnienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub warunków zabudowy. 

Tego typu warunki spełnia sporo projektów. Wystarczy spojrzeć na te projekty domów bez pozwolenia, aby przekonać się, jaki różnorodne domy można wybudować, korzystając z tego uproszczonego prawa budowlanego. 

Co zakładać musi taki projekt domu, aby nie trzeba było ubiegać się o pozwolenie?

Brak konieczności ubiegania się przy budowie domu o odpowiednie pozwolenie nie oznacza, że żadnego dokumentu nie trzeba w związku z tym składać. Papierologia została maksymalnie uproszczona, nie ma tutaj jednak pełnej dowolności i pewne obowiązki trzeba wypełnić. Chodzi tutaj przede wszystkim o:

  • poinformowanie organu nadzoru budowlanego o planowanym terminie rozpoczęcia prac;
  • dołączenie do zgłoszenia projektu budowlanego, poświadczenia własności działki (bez pozwolenia można budować wyłącznie na prywatnej działce, do której jest się właścicielem), oświadczenie o budowie domu dla własnych potrzeb mieszkaniowych (pod rygorem odpowiedzialności karnej; nie można więc zbudować sobie w ten sposób domu pod wynajem);
  • oświadczenie o przejęciu odpowiedzialności za kierowanie budową (jeśli nie ma kierownika budowy; nie ma bowiem już konieczności zatrudniania kierownika budowy).

Jak wybrać projekt zagospodarowania działki?

Gotowy projekt domu w połączeniu z uproszczonym prawem budowlanym i sprawdzoną ekipą wykonawczą potrafi skrócić czas budowy małego domu jednorodzinnego do kilkunastu miesięcy. Dzięki temu można także znacznie ograniczyć koszty związane z całą inwestycją. Dla wielu rodzin otwiera się tym samym szansa na zbudowanie własnego wymarzonego domu. 

Warto jednak do tego zadania podejść bardzo odpowiedzialnie już na etapie wyboru projektu. Trzeba tutaj bowiem znaleźć pewnego rodzaju balans między wymaganiami, które umożliwiają skorzystanie z prawa do niewystępowania o pozwolenie na budowę a własnymi oczekiwaniami i potrzebami, jeśli chodzi o sam projekt. Warto pomyśleć o poszczególnych domownikach, ich potrzebach, stylu życia, specyfice potrzebnych pomieszczeń. Ważna będzie nie tylko ich liczba, ale i ułożenie. Warto od razu myśleć o określonych ciągach komunikacyjnych, odpowiednim ustawieniu, które sprawi, że dom będzie naprawdę funkcjonalny, przyjazny dla wszystkich domowników, a jednocześnie jego budowa przebiegnie możliwie szybko, bez problemów i dodatkowych wydatków. Pamiętaj, że większość gotowych projektów można do pewnego stopnia zmieniać, adaptować. Nie musisz na sztywno trzymać się dokładnie tego, co dostajesz w pierwszym projekcie. 

Kategorie: