W 2022 r. w Polsce zanotowano ponad 17 000 przypadków boreliozy. Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego zwiększyła się też liczba przypadków kleszczowego zapalenia mózgu (KZM).

Lekarze informują, że aktywność kleszczy jest wzmożona.

- Pogoda zmienna z temperaturą od 0 do 10 stopni to idealne warunki do żerowania. Inwazji kleszczy towarzyszą zachorowania. Należy unikać spacerów do miejsc, gdzie łąki przechodzą w krzaki i lasy oraz gdzie są wysokie trawy - mówi weterynarz Łukasz Lis.

Co zrobić z kleszczem?

Co trzeci kleszcz przenosi na zwierzęta i ludzi groźne choroby.

- Kleszcze przenoszą babeszjozę, czyli chorobę pierwotniaczą komórek czerwonych krwi u zwierząt. Ludzi nie są na nią narażeni, ale występuje u nich borelioza, ewentualnie odkleszczowe zapalenie mózgu. Wszelkie miejsce, gdzie ugryzł nas kleszcz, należy natychmiast sprawdzić i jeżeli mamy rumień, udać się do lekarza - dodaje Lis.

Z kolei prezes PPOZ (Porozumienie Pracodawców Ochrony Zdrowia) Bożena Janicka dodaje, że gdy zobaczymy wbitego w skórę pasożyta, należy natychmiast go usunąć.

- Absolutnie nie wolno go smarować tłuszczem, benzyną ani wyciskać! Należy delikatnie chwycić kleszcza pęsetą przy samej skórze i wyciągnąć zdecydowanym ruchem obrotowym. Po usunięciu miejsce po ukłuciu obserwować. Gdy pojawi się okrągłe zaczerwienienie, które się rozszerza, należy jak najszybciej udać się do lekarza - mówi.

Ulubionym miejscem żerowania kleszczy na ciele człowieka są okolice kolan, pach i głowa.

Borelioza - objawy

W przypadku boreliozy pierwsze objawy rozwijają się od 1 do 3 tygodni od ukąszenia. Może pojawić się rumień wędrujący (zaczerwienienie o średnicy od kilku do kilkunastu centymetrów). W tej fazie mogą pojawić się objawy grypopodobne.

Jeśli w porę nie zostają podane antybiotyki, borelioza przechodzi w fazę rozsianą.

Od 2 tygodni do kilku miesięcy pojawiają się objawy wtórne: zapalenie stawów, zaburzenia neurologiczne i kardiologiczne.

Rok od zakażenia borelioza może przejść w postać przewlekłą. Najczęstsze objawy to: gorączka, dreszcze, ból głowy, gardła, stawów, sztywność stawów, tiki mięśni. Może dojść do paraliżu mięśni twarzy, zawrotów głowy, problemów z mówieniem. Objawy boreliozy układu nerwowego (neuroboreliozy) mogą pojawić się po wielu latach od ukąszenia.

Inne choroby odkleszczowe

Oprócz boreliozy i KZM kleszcze mogą wywołać inną chorobę – neoehrlichiozę. "Jest ona szczególnie groźna dla osób z osłabioną odpornością. Atakuje najczęściej osoby po 50. roku życia, cierpiące albo na chorobę hematologiczną, albo reumatyczną, przechodzące aktualnie terapię immunosupresyjną z np. chemioterapią lub kortyzonem. Prawie nic nie wiadomo o tym, jak zakażenie bakterią wpływa na osoby zupełnie zdrowe. Po zdiagnozowaniu neoehrlichiozy pacjent zdrowieje po zastosowaniu antybiotyków" - poinformowano w komunikacie PPOZ.

Lekarze zalecają również szczepienie się przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu, które jest jedynym najskuteczniejszym sposobem, aby uchronić się przed ciężkim przebiegiem tej choroby.

Czytaj też: Ponad 2 mln zł na opiekę osób z chorobą Alzheimera