Norweski pisarz i dramaturg Jon Fosse został laureatem literackiego Nobla 2023 za „nowatorskie sztuki i prozę, które dają wyraz temu, co niewypowiedziane” - ogłosiła we czwartek Szwedzka Akademia.

- Jego dramaty i proza wielokrotnie nawiązywały do tradycji norweskiego modernizmu - mówi literaturoznawca dr Karol Samsel. - Jon Fosse tłumaczył na język nowonorweski Ibsena, poemat dramatyczny „Peer Gynt”. Jego dramaty były często z Ibsenem porównywane. Warto dodać, że jest to pisarz, jest to dramaturg obecny na scenach teatrów w Polsce - tłumaczy.
  
- To pisarz, który wierzy w formę pojemną literatury - dodaje Samsel. - W tym duchu tworzył swoje prozatorskie opus magnum, czyli utwór „Septologia”. Siedmiotomowy utwór powieściowy, skonstruowany w duchu eksperymentu narracyjnego. Z pewnością jest to diametralnie inny Nobel niż Nobel ubiegłoroczny - wyjaśnia.

Jon Fosse urodził się 29 września 1959 r. w norweskim mieście Haugesund. Wychował się na zachodnim wybrzeżu Norwegii – tam rozgrywa się większość jego utworów. W 1983 r. zadebiutował powieścią "Raudt, svart" (Czerwone, czarne), dwa lata później wydał książkę "Stengd gitar" ("Zamknięta gitara"), a w 1986 r. tomik poezji "Engel med vatn i augene" ("Anioł z wodą w oczach"). Rozgłos przyniosły mu dramaty. Po polsku drukowano je na łamach "Dialogu", ukazały się także "Sztuki teatralne".

W 2019 r. ukazały się pierwsze dwa tomy "Septologii" – prozatorskiego opus magnum Fossego. Kolejne trzy części (3-5) ukazały się w 2020 r., dwie ostatnie (6-7) rok później. To historia dwóch mężczyzn noszących to samo imię – Asle. Pierwszy tom tej książki ukazał się właśnie po polsku w tłumaczeniu Iwony Zimnickiej nakładem wydawnictwa ArtRage.

Posłuchaj rozmowy z Karolem Samselem: O nagrodzie Nobla z literatury