Pogrzeb ppłk. Zbigniewa Galperyna. Powstaniec spoczął na Powązkach

  • 29.09.2021 14:20

  • Aktualizacja: 04:23 26.07.2022

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie pochowano ppłk. Zbigniewa Galperyna, ps. Antek. Harcerz Szarych Szeregów, żołnierz Armii Krajowej, prezes Związku Powstańców Warszawskich, zmarł 23 września w wieku 92 lat. Powstaniec spoczął w Panteonie Żołnierzy Polski Walczącej.
Były prezes Światowego Związku Żołnierzy AK - Leszek Żukowski - wspominał Zbigniewa Galperyna jako człowieka walczącego o pamięć o powstaniu, ale także pracowitego kolegę: - Znaliśmy się również ze współpracy - on był prezesem Związku Powstańców Warszawskich, ja byłem prezesem Światowego Związku Żołnierzy AK, więc koleżeńska współpraca była. Te same idee nam przyświecały.



Jolanta Kolczyńska ps. Klara ze Zgrupowania "Chrobry II" mówiła, że Zbigniew Galperyn był pomocnym człowiekiem: - Bardzo dobry człowiek, bardzo życzliwy. Pomagał nam wszystkim. Także bardzo nam wszystkim go żal. Tak szybko odszedł... On był tylko parę miesięcy młodszy ode mnie.

Poświęcił całe życie dla kraju

Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski mówił, że zmarły całe swoje życie poświęcił pracy dla dobra Polski: - Żegnamy ostatniego prezesa Związku Powstańców Warszawy. Człowieka, który nie był na pierwszych stronach gazet, być może był często w drugim szeregu, ale był wyjątkowym pracownikiem, człowiekiem pracy pozytywistycznej, organizatorem, człowiekiem, który swój talent poświęcił Związkowi i człowiekiem, który przez wiele lat budował i utrzymywał ten związek.

Rafał Szczepański z Fundacji Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego wspomina, że Galperyn był bohaterem w trakcie walk, ale i w czasach pokoju: - Po wojnie dbał o to, żeby Warszawa się odbudowywała, a potem zabiegał o to żeby środowisko powstańców warszawskich mogło normalnie funkcjonować. Był on godnym, bohaterskim człowiekiem i także ujmował się za ludźmi pokrzywdzonymi, stygmatyzowanymi. Nie bał się mówić i nie bał się walczyć.

Zbigniew Galperyn urodził się 18 maja 1929 roku w Warszawie. Miał dziesięć lat, kiedy wybuchła II wojna światowa.

W czasie okupacji wraz z rodziną mieszkał w centrum Warszawy. - To było pięć lat okupacji i niesamowite bestialstwo Niemców w stosunku do Polaków i ziem zajętych przez Niemców było zupełnie inne niż w innych krajach - powiedział Zbigniew Galperyn w wywiadzie udzielonym Polskiej Agencji Prasowej w 2018 roku.

Walczył na Woli i Starym Mieście

Swoją konspiracyjną służbę rozpoczął jako harcerz, podobnie jak wielu innych młodych ludzi. - Byłem w Szarych Szeregach, co było zresztą związane ze szkołą tak jak u wielu osób, ale w 1943 roku chciałem dostać się do Armii Krajowej, tym bardziej, że w naszym mieszkaniu odbywały się (tajne) szkolenia. No oczywiście nie chcieli mnie przyjąć, bo byłem za młody - wspominał Galperyn i dodał, że udało mu się "przekonać" swoich dowódców, że jest starszy. - Podałem, że się urodziłem rok wcześniej. Byłem młodym, wysportowanym tak, że nie budziło to żadnej wątpliwości i w niektórych dokumentach do dziś mam, że jestem z 1928 roku (w rzeczywistości z 1929 roku) i nawet legitymację AK-owską z czasów powstania mam na ten rok urodzenia. Wszystko inne - dzień i miesiąc - to się zgadzało - opowiadał.

Podczas Powstania Warszawskiego służył jako jeden z ponad 400-450 żołnierzy w Batalionie Chrobry I. Walczył m.in. na Woli i Starym Mieście. Ranny został w Pasażu Simonsa - reducie blokującej Niemcom dostęp do Starego Miasta. W jednej z rozmów z Radiem dla Ciebie podkreślał, jak bardzo walczącemu miastu doskwierał głód trudy walk.

- Nasze pokolenie było wychowywane i przygotowywane do tej walki i dlatego nic już nie mogło powstrzymać wybuchu Powstania latem 1944 roku - ocenił Galperyn w rozmowie z PAP. - Etos powstania wiąże się jeszcze z patriotyzmem, z oddaniem dla ojczyzny… Najcenniejsze jest życie, ale wszyscy chcieli walczyć i oddawali je w imię wolności ojczyzny - podkreślił.

Po kapitulacji znalazł się w niewoli niemieckiej. Wyjechał z Warszawy razem z rannymi. Dotarł do szpitala w Milanówku.

Ekonomista

Następnie przebywał w Krakowie. Po wojnie początkowo pracował w zakładzie rzemieślniczym w Skolimowie. W 1950 r. zdał egzamin maturalny, następnie studiował na Uniwersytecie Warszawskim. Pracował jako ekonomista, był zatrudniony m.in. przy odbudowywaniu Skopje po trzęsieniu ziemi w 1963 r.

Zbigniew Galperyn pełnił funkcję sekretarza i wiceprezesa Towarzystwa Urbanistów Polskich. Był również zaangażowany w działalność społeczną i kombatancką. Był wiceprezesem Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawy. Był podpułkownikiem WP w stanie spoczynku.

Został odznaczony Krzyżem Walecznych (1944), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2014), Medalem Pro Patria (2012), Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (2015), a także odznaką "Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny". Został również uhonorowany Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy.

Zmarł 23 września w wieku 92 lat.

Źródło:

IAR

Autor:

FP