Rola TSH w badaniu tarczycy

TSH (hormon tyreotropowy, tyreotropina) to hormon wydzielany przez przysadkę mózgową, który reguluje działanie tarczycy poprzez mechanizm sprzężenia zwrotnego z hormonami tarczycy, takimi jak trijodotyronina (T3) i tyroksyna (T4), oraz ich wolnymi frakcjami (FT3 i FT4).

Laboratoryjne badanie tarczycy często polega na oznaczaniu stężenia TSH w celu monitorowania leczenia chorób tarczycy oraz oceny jej funkcji. Zmiany w stężeniu TSH mogą wskazywać na różne stany chorobowe tarczycy. Na przykład wzrost stężenia TSH w krwi obwodowej może być związany z niedoczynnością tarczycy (hipotyreoza), podczas gdy spadek stężenia TSH może wskazywać na jej nadczynność (hipertyreoza).

Rola laboratoryjnego badania TSH w wykrywaniu subklinicznych postaci chorób tarczycy

Jednym z kluczowych celów pomiaru TSH jest wykrywanie subklinicznych (bezobjawowych) postaci chorób tarczycy. W tych stanach nieprawidłowe stężenia TSH mogą wystąpić nawet wtedy gdy stężenia wolnych frakcji hormonów tarczycy pozostają w normie. Na przykład klinicznie nieistotna zmiana stężenia FT4 może wiązać się z dużą, nawet 100-krotną zmianą stężenia TSH. Pokazuje to, jak ważne jest badanie TSH w diagnozowaniu problemów z tarczycą.

Jak otrzymać wiarygodne wyniki badania TSH?

Aby wyniki laboratoryjnego badania tarczycy mogły stanowić podstawę do postawienia diagnozy, powinny zostać wykonane zgodnie z wytycznymi. Ważna jest pora i przygotowanie pacjenta do badania.

Badanie funkcji tarczycy wykonuje się rano, na czczo. Taka konieczność wynika z faktu zmian w poziomie TSH w ciągu dnia i nocy.

Na wyniki laboratoryjnego badania TSH mogą też wpływać niektóre leki i suplementy diety. Niektóre z nich, np. biotyna, powinny zostać odstawione co najmniej 2 dni przed poborem krwi. Pora przyjęcia innych przepisanych pacjentowi leków powinna zostać ustalona z lekarzem prowadzącym.

Badanie tarczycy — nie tylko TSH

Choć poziom TSH może dużo powiedzieć na temat funkcjonowania tarczycy, to badanie jej funkcji często obejmuje też inne hormony i przeciwciała. Pozwala to na uzyskanie pełniejszego obrazu stanu zdrowia przez porównanie poszczególnych parametrów. W pakiecie tarczycowym, oprócz oznaczenia poziomu TSH,  mogą znajdować się takie badania, jak:
► fT4,
► fT3,
► anty-TPO,
► anty-TG,
► TRAB.
Pozwalają one na zdiagnozowanie takich chorób jak choroba Graves-Basedowa, czy Hashimoto. Umożliwiają także monitorowanie stanu zdrowia pacjentów leczących już stwierdzone choroby tarczycy.