Pożegnanie S. Chęcińskiego. Reżyser został pośmiertnie odznaczony

  • 18.12.2021 10:11

  • Aktualizacja: 05:07 26.07.2022

We Wrocławiu odbyły się uroczystości pogrzebowe Sylwestra Chęcińskiego. Reżyser, twórca m.in. trylogii o Kargulach i Pawlakach zmarł 8 grudnia w wieku 91 lat. Artysta został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Odznaczenie w imieniu prezydenta Andrzeja Dudy na ręce syna reżysera Igora Chęcińskiego wręczył doradca prezydenta Tadeusz Deszkiewicz.
Order został wręczony na ręce Igora Chęcińskieg0 - syna Sylwestra Chęcińskiego - podczas uroczystości pogrzebowych w Archikatedrze Św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu. List w imieniu prezydenta odczytał doradca Andrzeja Dudy Tadeusz Deszkiewicz. Prezydent podkreślił, że Sylwester Chęciński był wyjątkowym twórcą, który satyrą potrafił walczyć z absurdami PRL i komunizmem. „Mam nadzieję, że jego trylogia o rodzinach Kargulów i Pawlaków nie straci zainteresowania wśród widzów i będzie wciąż chętnie oglądana przez kolejne pokolenia, które mają już prawo nie pamiętać czasów PRL” - napisał prezydent. Pełna treść listu TUTAJ.



Andrzej Duda podkreślił, że reżyser był wybitnym artystą i ma też wielkie zasługi dla krzewienia polskości, dlatego pośmiertnie przyznał Chęcińskiemu Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski. Posłanka PiS Mirosława Stachowiak-Różecka odczytała też list od wicepremiera, ministra kultury Piotra Glińskiego.

Gliński napisał, że twórczość Chęcińskiego pokazała, jak wszechstronnym jest reżyserem, choć najbardziej znany był z trylogii o Kargulach i Pawlakach oraz innych komedii. Przypomniał, że artysta odnalazł się też w innych gatunkach filmowych, bo realizował również filmy szpiegowskie, obyczajowe i dla dzieci.

„Mówiąc o historii polskiego filmu, nieodmiennie będziemy przywoływać nazwisko Sylwestra Chęcińskiego, którego domeną twórczości stały się komedie. Zdaniem wielu to najtrudniejszy gatunek, jednak to komedia stała się jego znakiem firmowym” - napisał wicepremier Gliński.

Trumnę z ciałem Sylwestra Chęcińskiego wystawiono w Archikatedrze Św. Jana Chrzciciela o godz. 10:30, obok umieszczono księgę kondolencyjną. O 11:30 odprawiona została msza święta, a po godz. 14:00 reżyser spoczął na Cmentarzu Grabiszyńskim.



- Swoją sagą o przesiedleńcach z Kresów, swą trylogią o rodzinach Kargulów i Pawlaków zrobiłeś bardzo dużo dla integracji naszej dolnośląskiej społeczności, dla kształtowania się tożsamości Dolnoślązaków. Jesteś honorowym obywatelem Dolnego Śląska, bo doceniamy to, co zrobiłeś swoimi filmami dla nas i dla całej Polski - mówił podczas uroczystości przewodniczący sejmiku woj. dolnośląskiego Andrzej Jaroch.

Reżyser Waldemar Krzystek odczytał list prezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich Jacka Bromskiego, w którym podkreślono, że Chęciński był wybitnym twórcą. "Żegnamy cię z żalem, ale też i z pewną zazdrością. Dlatego, że w swoim długim życiu potrafiłeś zrobić tak wiele. Masz w dorobku filmy, które przyniosły ci ogromną popularność i są wciąż chętnie oglądane” - napisał w liście Bromski.

Aktor Andrzej Grabowski odczytał pełny anegdot list aktora Jana Nowickiego, który spuentował śmierć reżysera cytatem z tytułów jego filmów. - Można powiedzieć, że odchodzą sami swoi, bo nie ma mocnych. Bywaj - powiedział aktor.

Twórca kultowej trylogii

Sylwester Chęciński najbardziej znany jest z filmowej trylogii, opowieści o rodzinach Kargulów i Pawlaków: "Sami swoi", "Nie ma mocnych" oraz "Kochaj albo rzuć". Grali w nich tak popularni aktorzy, jak m.in. Wacław Kowalski, Władysław Hańcza, Anna Dymna, Jerzy Turek, czy Edward Kłosiński.

Dwa inne jego filmy, które miały milionową widownię kinową, to: "Wielki Szu" z Janem Nowickim w roli głównej oraz opowiadająca o stanie wojennym komedia "Rozmowy kontrolowane" w doborowej obsadzie aktorskiej ze Stanisławem Tymem w roli głównej, Ireną Kwiatkowską, Aliną Janowską oraz Jerzym Turkiem, Marianem Opanią, Ryszardem Kotysem i Krzysztofem Kowalewskim.

Chęciński urodził się 21 maja 1930 roku na Lubelszczyźnie. W 1950 r. ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Jędrzeja Śniadeckiego w Dzierżoniowie, a w 1956 r. Wydział Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi.

Początki

Pierwszy film "Historię żółtej ciżemki" wyreżyserował w 1961 roku. W latach 1976-1980 był zastępcą kierownika artystycznego zespołu filmowego "Iluzjon", a w latach 1988-1991 zastępcą kierownika artystycznego zespołu filmowego "Kadr".

Za całokształt twórczości otrzymał "Platynowe Lwy" na 39. Festiwalu Filmowym w Gdyni (2014) i Nagrodę Orła za osiągnięcia życia (2017). Sam zagrał w jednym filmie, niskobudżetowej komedii Władysława Sikory "Baśń o ludziach stąd" zrealizowanej w 2003 r.

Chęciński, podczas 45-letniej kariery reżyserskiej, zrealizował 16 filmów fabularnych. W 1961 roku: "Historia żółtej ciżemki"; 1964: "Agnieszka 46"; 1965: "Katastrofa"; 1967: "Sami swoi"; 1969: "Tylko umarły odpowie"; 1970: "Legenda"; 1971: "Diament radży"; 1971: "Pierwsza miłość"; 1973: "Droga"; 1974: "Nie ma mocnych"; 1977: "Kochaj albo rzuć"; 1978: "Roman i Magda"; 1980: "Bo oszalałem dla niej"; 1982: "Wielki Szu"; 1991: "Rozmowy kontrolowane"; 2006: "Przybyli ułani".

Wielokrotnie odznaczany

W 2020 roku otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, w 2014 r. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, a w 1974 Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Jest honorowym obywatelem Wrocławia, a w 2015 r. samorząd województwa przyznał mu tytuł honorowego obywatela Dolnego Śląska.

Źródło:

PAP/RDC

Autor:

PG/RDC