Ustawa o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów określa warunki nabycia przez osoby uprawnione prawa do dodatkowego świadczenia pieniężnego, zwanego czternastą emeryturą. Świadczenie to ma przysługiwać na stałe.

Zgodnie z ustawą 14. emerytura będzie przysługiwać osobom uprawnionym w wysokości kwoty najniższej emerytury, obowiązującej od 1 marca roku, w którym wypłacane jest kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne – dla osób, których wysokość świadczenia podstawowego przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń nie przekracza 2900 zł; kwoty najniższej emerytury, obowiązującej od 1 marca roku, w którym wypłacane jest kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne, pomniejszonej o kwotę różnicy między kwotą wysokości świadczenia podstawowego przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń a kwotą 2900 zł, których wysokość świadczenia podstawowego, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, przekracza 2900 zł.

W ustawie przewidziano możliwość określenia wyższej kwoty 14. emerytury. Rada Ministrów, nie później niż do 31 października danego roku, w drodze rozporządzenia, będzie mogła określić wyższą kwotę kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego niż kwota najniższej emerytury. Zaproponowano też, by kwota 14. emerytury wynosiła co najmniej 50 zł. Jeżeli kwota kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego będzie niższa niż 50 zł, świadczenie to nie będzie przyznawane.

W ustawie zapisano też, że przyznanie kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego będzie następowało z urzędu na podstawie decyzji. Rada Ministrów ma określać, nie później niż do 31 października, w drodze rozporządzenia, miesiąc wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego w danym roku.

Decyzje w sprawie 14. emerytury będą wydawać i wypłacać ją właściwe organy emerytalno-rentowe. W razie zbiegu prawa do świadczeń, które są wypłacane przez dwa organy, decyzje wydaje i kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z kilkoma wyjątkami, które wejdą w życie 1 stycznia 2024 r. i 1 stycznia 2025 r.

Ustawa o weteranach działań poza granicami państwa

Nowelizacja ustawy o weteranach działań poza granicami państwa umożliwia też otrzymywanie zapomóg przez weteranów-funkcjonariuszy oraz poszkodowanych weteranów funkcjonariuszy na zasadach analogicznych, jakie otrzymują weterani (weterani poszkodowani) żołnierze i funkcjonariusze między innymi ABW i AW.

Nowelizacja zakłada, że wszyscy poszkodowani weterani będą mogli otrzymać specjalny dodatek — również ci, którzy nie pobierają emerytury, ani renty inwalidzkiej. Zmiany będą dotyczyły osób, którym odpowiedni organ przyznał status weterana poszkodowanego.

Dotychczas taki dodatek przysługiwał tylko tym weteranom, którzy nie pracują. Nowelizacja zakłada wprowadzenie prawa do wypłaty dodatku dla wszystkich żołnierzy i funkcjonariuszy, niezależnie od tego, czy pozostają w czynnej służbie albo pracują czy nie. Wysokość dodatku dla weteranów poszkodowanych uzależniona jest od ustalonego procentu uszczerbku na zdrowiu.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Ustawa o realizacji strategicznych inwestycji w sieci przesyłowe

Ustawa zawiera rozwiązania, które zmierzają do skrócenia oraz uproszczenia procedur związanych z inwestycjami w zakresie elektroenergetycznych sieci przesyłowych i dystrybucyjnych o szczególnym znaczeniu dla funkcjonowania krajowego rynku elektroenergetycznego oraz zwiększają bezpieczeństwo eksploatacji punktów bunkrowania skroplonym gazem ziemnym (LNG).

Nowela wprowadza definicję inwestycji towarzyszącej, rozumianej, jako zadanie inwestycyjne pozostające w funkcjonalnym związku ze strategiczną inwestycją w zakresie sieci przesyłowej dystrybucyjnej o napięciu równym lub wyższym niż 110 kV, istniejących linii elektroenergetycznych stanowiących elementy sieci dystrybucyjnej o napięciu równym lub wyższym niż 110 kV, tymczasowych obiektów budowlanych, obiektów sieci gazowej, sieci i przyłączy elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, telekomunikacyjnych, infrastruktury drogowej lub kolejowej oraz ogólnodostępnych stacji ładowania.

Dodany ustawą przepis art. 2a zawiera upoważnienie dla rządu do określenia, w drodze rozporządzenia, wykazu inwestycji towarzyszących polegających na przebudowie lub remoncie istniejących linii elektroenergetycznych stanowiących elementy sieci dystrybucyjnej o napięciu równym lub wyższym niż 110 kV, do których znajdą zastosowanie przepisy ustawy przesyłowej.

Nowe przepisy wprowadzają również definicje "sieci dystrybucyjnej" oraz "strategicznej inwestycji w zakresie sieci dystrybucyjnej".

Z nowelizacji wynika, że przepisy dotyczące postępowań w sprawach nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, stosuje się także w przypadku braku danych w katastrze nieruchomości pozwalających na ustalenie danych osobowych, w szczególności adresu zamieszkania, właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości. Zaznaczono, że niektóre przepisy ustawy będą stosowane do strategicznych inwestycji w zakresie sieci dystrybucyjnych wprost, inne odpowiednio, zaś stosowane niektórych będzie wyłączone.

Ustawa określa m.in. sposób informowania o zamiarze wywłaszczenia nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym.

Nowe przepisy usuwają czasowe ograniczenie dla stosowania uproszczonych procedur do realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych. "Oznacza to, że ustawa przestanie mieć status ustawy epizodycznej i wejdzie na stałe do krajowego porządku prawnego, jako akt prawny zezwalający na stałe odstępstwa od stosowania wskazanych przepisów ustaw" - wyjaśniono.

Zwrócono uwagę, że załącznik do ustawy, który w dotychczas obejmował 52 strategiczne inwestycje w zakresie sieci przesyłowych, obejmie 85 inwestycji w zakresie sieci przesyłowych oraz 81 inwestycji towarzyszących.

Ponadto nowe przepisy wprowadzają wyłączenie spod obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę podbudowy linii elektromagnetycznych. Wymagane będzie zgłoszenie takiej inwestycji.

Nowela wprowadza też obowiązki związane z uruchomieniem i funkcjonowaniem centralnego systemu informacji rynku energii. "Właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości będzie obowiązany do udostępnienia nieruchomości w celu wykonania czynności związanych z przebudową urządzeń, podczas gdy obecnie obowiązek ten obejmuje jedynie udostępnienie w celu konserwacji oraz usuwania awarii" - wskazano.

Nowelizacja obejmuje też przepisy zmieniające ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Wskazuje terminy składania wniosków w przypadku poszczególnych badań technicznych punktu bunkrowania skroplonym gazem ziemnym.

Poinformowano, że ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów art. 8, zmieniających ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych, które wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Nowelizacja ustawy o ochronie żeglugi i portów morskich

Chodzi o zmianę ustawy o ochronie żeglugi i portów morskich oraz niektórych innych ustaw.

Celem znowelizowanej ustawy - jak wskazano w uzasadnieniu - jest zapewnienie Siłom Zbrojnym RP możliwości skutecznego oddziaływania na zagrożenia terrorystyczne z morza i powietrza, których nie można zneutralizować środkami pozostającymi w dyspozycji ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Ponadto celem jest zapewnienie państwu możliwości korzystania ze zdolności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do „przeciwdziałania współczesnym zagrożeniom dla bezpieczeństwa państwa, które wymykają się ustalonym schematom i uniemożliwiają podejmowanie działania w ramach istniejącego porządku prawnego”.

Przepisy noweli przewidują umożliwienie użycia sił zbrojnych przeciwko zagrożeniom terrorystycznym wobec infrastruktury energetycznej na morzu, w tym gazociągu Baltic Pipe, oraz innych obiektów i instalacji zapewniających dostęp do portów, morskich farm wiatrowych, podmorskich sieci elektroenergetycznych i światłowodowych.

W noweli przewidziano, że stosowanie niezbędnych środków przymusu bezpośredniego będzie następować w taki sposób, aby zminimalizować zagrożenie dla osób postronnych, wyrządzić możliwie najmniejszą szkodę osobom, przeciwko którym środki zostały użyte, oraz ograniczyć zniszczenie wrogiego statku lub obiektu pływającego, innych statków oraz infrastruktury portowej. W nowych przepisach wskazano też, że obszar prowadzenia działań antyterrorystycznych na morzu ma zostać rozszerzony na całość polskich obszarów morskich.

Ustawa reguluje też postępowanie w przypadku ataku terrorystycznego z użyciem obcego cywilnego statku powietrznego, który będzie można zniszczyć. Nowela zakłada też, że na terenie basenu portowego w Świnoujściu powstanie stała baza Straży Granicznej.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia z wyjątkiem art. 8 (zmiany w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu oraz niektórych innych ustaw), który wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 

Podpisane ustawy

Prezydent RP Andrzej Duda w dniu 19 lipca 2023 roku podpisał:

• ustawę z dnia 16 czerwca 2023 r. zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw oraz ustawę o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
• ustawę z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej oraz ustawy o czasie pracy na statkach żeglugi śródlądowej,
• ustawę z dnia 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów,
• ustawę z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o weteranach działań poza granicami państwa,
• ustawę z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o ochronie żeglugi i portów morskich oraz niektórych innych ustaw,
• ustawę z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych oraz niektórych innych ustaw.

Czytaj też: Ćwiczenia Grupy Wagnera przy polskiej granicy. Wiceszef MSZ: Sytuacja jest napięta