Wieczór RDC

Wieczór RDC: Słynne procesy II Rzeczypospolitej cz. II

  • Robert Łuchniak

  • 07.03.2020
  • 17 min 26 s

Krótki opis odcinka

Procesami sądowymi, zarówno obyczajowymi, jak i politycznymi, żyła cała przedwojenna Polska. Na niektóre z nich np. do Warszawskiego Sądu Okręgowego trzeba było mieć bilety i nie wolno było rozmawiać w trakcie sprawy sądowej. Procesy te stanowiły małe spektakle, w których bohaterami byli nie oskarżeni, ale przede wszystkim adwokaci i prokuratorzy. To ich mowy oskarżycielskie lub obrony najczęściej cytowała prasa. Wystąpienia te były płomienne, a ich autorzy popisywali się wielką erudycją. Co ciekawe, w procesach natury bardziej politycznej lub, gdy oskarżano o defraudację, odnosili się zazwyczaj do sytuacji politycznej kraju, na końcu dopiero analizowali konkretne zarzuty wobec oskarżonych. A na ławach oskarżonych zasiadali: dezerterzy (np. byli legioniści, żołnierze wojny polsko-bolszewickiej), przeciwnicy polityczni rządzących (np. słynny proces brzeski), urzędnicy, chcący wykorzystać swoją pozycję do defraudacji publicznych pieniędzy, jak też Ukraińcy, z rąk których zginęli szanowani politycy: Tadeusz Hołówko czy minister spraw wewnętrznych Bronisław Pieracki. We wszystkich mowach procesowych i komentarzach prasowych, było dużo patosu, mówiono o Ojczyźnie, bohaterstwie polskich żołnierzy, o patriotyzmie i dobru publicznym. Przedwojenni Polacy, którzy tak niedawno odzyskali wolność, nie pozwalali, aby ktokolwiek na to wspólne, odzyskane dobro podniósł rękę. Stąd surowe wyroki, często kara śmierci. Helena Kowalik, znana reportażystka, jurorka w wielu konkursach reportażowych, jak zawsze interesującym piórem kreśli obraz przedwojennej Polski, który nie był tak kolorowy i sielankowy, jak często myśli się o II Rzeczypospolitej. Bo, przy ewidentnym rozwoju kraju, szczególnie w latach 30. XX wieku, Polska borykała się z wieloma problemami społecznymi, ekonomicznymi, jak też prawnymi, wynikającymi z różnorodnych systemów prawnych okresu zaborów. Większość tych kłopotów, emocji i waśni politycznych, ogniskowała się jak w soczewce właśnie w procesach sądowych, opisanych przez Autorkę. Na czerwiec bieżącego roku Helena Kowalik przygotowuje kolejną książkę, opowiadającą również o procesach sądowych, ale tym razem tylko obyczajowych. Z Heleną Kowalik o książce "Słynne procesy II Rzeczypospolitej" (wyd. "Muza", 2020) rozmawiał Piotr Łoś.

Opis odcinka

Procesami sądowymi, zarówno obyczajowymi, jak i politycznymi, żyła cała przedwojenna Polska. Na niektóre z nich np. do Warszawskiego Sądu Okręgowego trzeba było mieć bilety i nie wolno było rozmawiać w trakcie sprawy sądowej. Procesy te stanowiły małe spektakle, w których bohaterami byli nie oskarżeni, ale przede wszystkim adwokaci i prokuratorzy. To ich mowy oskarżycielskie lub obrony najczęściej cytowała prasa. Wystąpienia te były płomienne, a ich autorzy popisywali się wielką erudycją. Co ciekawe, w procesach natury bardziej politycznej lub, gdy oskarżano o defraudację, odnosili się zazwyczaj do sytuacji politycznej kraju, na końcu dopiero analizowali konkretne zarzuty wobec oskarżonych. A na ławach oskarżonych zasiadali: dezerterzy (np. byli legioniści, żołnierze wojny polsko-bolszewickiej), przeciwnicy polityczni rządzących (np. słynny proces brzeski), urzędnicy, chcący wykorzystać swoją pozycję do defraudacji publicznych pieniędzy, jak też Ukraińcy, z rąk których zginęli szanowani politycy: Tadeusz Hołówko czy minister spraw wewnętrznych Bronisław Pieracki. We wszystkich mowach procesowych i komentarzach prasowych, było dużo patosu, mówiono o Ojczyźnie, bohaterstwie polskich żołnierzy, o patriotyzmie i dobru publicznym. Przedwojenni Polacy, którzy tak niedawno odzyskali wolność, nie pozwalali, aby ktokolwiek na to wspólne, odzyskane dobro podniósł rękę. Stąd surowe wyroki, często kara śmierci. Helena Kowalik, znana reportażystka, jurorka w wielu konkursach reportażowych, jak zawsze interesującym piórem kreśli obraz przedwojennej Polski, który nie był tak kolorowy i sielankowy, jak często myśli się o II Rzeczypospolitej. Bo, przy ewidentnym rozwoju kraju, szczególnie w latach 30. XX wieku, Polska borykała się z wieloma problemami społecznymi, ekonomicznymi, jak też prawnymi, wynikającymi z różnorodnych systemów prawnych okresu zaborów. Większość tych kłopotów, emocji i waśni politycznych, ogniskowała się jak w soczewce właśnie w procesach sądowych, opisanych przez Autorkę. Na czerwiec bieżącego roku Helena Kowalik przygotowuje kolejną książkę, opowiadającą również o procesach sądowych, ale tym razem tylko obyczajowych. Z Heleną Kowalik o książce "Słynne procesy II Rzeczypospolitej" (wyd. "Muza", 2020) rozmawiał Piotr Łoś.

Kategorie:

OGÓLNY OPIS PODCASTU

Wieczór RDC

Odcinki podcastu (5297)

  • Choroby kardiologiczne

    • 15.05.2024

    • 23 min 23 s

  • Międzynarodowy Dzień Rodzin ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ

    • 15.05.2024

    • 17 min 32 s

  • Związek Dużych Rodzin „Trzy Plus”

    • 12.05.2024

    • 20 min 50 s

  • 25 lat Polskiej Misji Medycznej

    • 12.05.2024

    • 22 min 57 s

  • SOS Wioski Dziecięce | 40 lat istnienia

    • 12.05.2024

    • 16 min 28 s

  • Profilaktyka i szczepienia przeciw HPV

    • 12.05.2024

    • 22 min 03 s

  • Paderewski Academy już w maju na SGH!

    • 08.05.2024

    • 26 min 32 s

  • Edukacja w astmie

    • 08.05.2024

    • 16 min 32 s

  • Barometr zaangażowania organizacji pacjentów w procesy kształtowania systemu opieki zdrowotnej w Polsce w latach 2022-2023

    • 05.05.2024

    • 14 min 30 s

  • O Dniach Świadomości Niewydolności Serca 2024

    • 05.05.2024

    • 16 min 37 s

1
2
3
...
528
529
530