O nauce, o fizyce w kuchni – co dzieje się z ciastem i w samym cieście podczas jego pieczenia opowiadał nam dr Maciej Lisicki, Wydziału Fizyki UW.

A wraz z profesor Agnieszką Gubernat z Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki  Akademii Górniczo-Hutniczej  w Krakowie, współautorką książki „Zarys historii ceramiki” rozmawialiśmy o tym, kto i kiedy wpadł na to, by wypalić ciasto z ceramiki i co się w trakcie tego procesu dzieje.

Dokładnie 30 listopada ChatGPT będzie miał już rok. Co zmienił w naszym życiu, czy powinniśmy obawiać się sztucznej inteligencji, i  jak ją rozpoznać ( także w pracach naukowych) - wyjaśnimy  w audycji.
Zaczniemy  od tego,  że polscy badacze wymyślili własny model językowy. LongLLaMA to projekt, w którym udział wzięli badacze związani z IDEAS NCBR, Uniwersytetem Warszawskim i Polską Akademią Nauk  Opowie o nim prof. Piotr Sankowski, prezes IDEAS NCBR. 

Akademia Leona Koźmińskiego jako pierwsza polska uczelnia opracowała wytyczne etycznego korzystania z ChatGPT. O tym, czy uniwersytety są w stanie wyeliminować chatboty z życia akademickiego opowie  dr Karolina Małagocka z Katedry Marketingu Akademii Leona Koźmińskiego. 

A Maria Weronika Kmoch, nauczycielka historii w I Społecznym Liceum Ogólnokształcącym im. Maharadży Jam Saheba Digvijay Sinhji opowie, jak program Antyplagiat tropi tych, których prace są napisane wyłącznie przez sztuczną inteligencję.

Pretekstem audycji  z jednej strony jest  Europejski Dzień  Wynalazcy, który obchodziliśmy 9 listopada. Za sprawą dr hab. Dariusza Kajewskiego, prof. UŚ z Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego przypomnimy historię aktorki i wynalazczyni Hedy Lamarr, na cześć której ustanowiono to święto. A z drugiej strony audycja powstała za sprawą przysłowia, że Potrzeba jest matką wynalazków. Będzie o okularach przeciwko garbieniu, które przypominają o zachowaniu prawidłowej postawy. Autor  wynalazku to Krystian Gostomski z Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej. Będzie też o specjalnym urządzenie do przekształcania dźwięków na sygnały odczuwalne przez osoby niesłyszące, które  opracował absolwent Politechniki Opolskiej- Jakub Zelka w ramach pracy dyplomowej.

Jaka jest historia zera, i co można z zerem w matematyce zrobić? Opowiedział o tym dr hab. Marek Kordos, prof. UW, popularyzator matematyki,  z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki,  Uniwersytetu Warszawskiego.

Wraz z Tomaszem  Zegarem z Urzędu Statystycznego w Warszawie "poszukaliśmy" zera na Mazowszu.

Dr Grzegorz Lach z Wydziału Fizyki UW wyjaśnił, czym jest zero w fizyce.

Pana Andrzeja Relidzyńskiego, prezesa Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych Sp. z o.o. zapytamy o to, jak naprawdę wygląda pogrzeb – ten zwyczajny, polski… a nie ten, który oglądamy w hollywoodzkich filmach i amerykańskich serialach. A o tym, że archeolog na cmentarzu pracuje równie często, jak grabarz i w związku z tym musi przestrzegać rozlicznych reguł i etycznych wskazań,  porozmawiamy z Marzeną Ożarek-Szilke z Warsaw Mummy Project.
A redaktor Łukasz Badowski w swoim dziennikarskim śledztwie zbada sprawę… satelitów! Które też – jak się okazuje – mają swój cmentarz… i są z tym same kłopoty.   

W audycji o przepisach unijnych, które mają zachęcić producentów AGD i elektroniki do tego, by pomagali  konsumentom w naprawie sprzętu. O tym wszystkim opowiedział Filip Piotrowski, z Polskiego  Stowarzyszenia Zero Waste. W audycji również rozmowa o mózgu, czyli tej części ludzkiego ciała, której nie da się naprawić, czy wymienić. Czy na pewno? Zapytaliśmy o to dr. Pawła Boguszewskiego z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego.

Było m.in. o synchronicznym dudnieniu, a to wszystko dzięki badaniom zespołu prof. Michała Klichowskiego  z Wydziału Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a Aleksander Bogucki, fizyk z Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW opowiadał nam, jak na zlecenie Leszka Możdżera tworzyli razem z nim akustyczny fortepian dekafoniczny.

Naukowcy z UJ odkryli związek, który pomoże zwalczać przebarwienia skórne. Gościem audycji była dr hab. Agnieszka Gunia-Krzyżak, z Wydziału Farmaceutycznego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. 

Kiedy w Zwoleniu osiedlili się pierwsi ludzie, co jedli, jak żyli?

Archeolodzy po 30 latach wrócili, by poszukać na nowo odpowiedzi, o czym opowiedział dr Witold Grużdź, Państwowe Muzeum Archeologicznej w Warszawie.

Dzisiejszą audycję zawdzięczamy tegorocznej nagrodzie IgNobla w dziedzinie chemii i geologii dla Jana Zalasiewicza, geologa z Uniwersytetu w Leicester za wyjaśnienie, dlaczego wielu naukowców liże skały. O tym porozmawiamy z ekspertem, a będzie nim dr hab. Piotr Szrek, zastępcą dyrektora ds. badań i rozwoju Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego, sekretarz naukowy. A następnie: Marta Szumiata, autorka bloga „Nauka na talerzu” wyjaśni nam, jak odczuwamy smak, co mamy na języku,  jakie smaki lubimy i dlaczego…