Jan Matejko namalował obraz "Święty Stanisław karcący Bolesława Śmiałego" w trakcie prac nad "Bitwą pod Grunwaldem". Dzieło zostało namalowane farbami olejnymi i ma wymiar zaledwie 35 na 47 centymetrów. Obraz powstał w 1877 r. i jeszcze do niedawna uznawany był za zaginiony. Odnaleziono go 12 lat temu i od tego czasu pozostawał w rękach prywatnych. Wartość obrazu szacowana jest nawet na 7 mln zł. Do 10 czerwca można go zobaczyć na wystawie.

Miejscem, w którym rozgrywa się sytuacja przedstawiona na obrazie jest królewska alkowa. Na łożu siedzi król Bolesław Śmiały trzymający w objęciach Krystynę, żonę Mścisława, którą porwał od męża.

"Z lewej strony biskup wskazując palcem na niebo grozi królowi potępieniem przez Kościół. Z prawej za szkarłatną kotarą siedzi para kochanków: król ubrany w zbroję, mściwie i wzgardliwie patrzący na Stanisława, oraz uwłaczająca biskupowi swą swobodną pozą Krystyna" – napisano w opisie obrazu. Kompozycja obrazu jest odbiciem lustrzanym innego dzieła malarza "Kazania Piotra Skargi".

Jan Matejko przywiązywał niezwykle ważną rolę świętemu Stanisławowi, biskupowi męczennikowi, który stał się patronem Polski.

Prezentacje także dzieł uczniów Matejki

"Wbrew obiegowej opinii Matejko malował nie tyle 'ku pokrzepieniu serc', co z myślą o poruszeniu polskich sumień. Historia konfliktu Bolesława Śmiałego z biskupem krakowskim oraz męczeńska śmierć Stanisława i jego późniejszy kult pasowały do tego idealnie" – napisano w informacji prasowej.

Król popadł w konflikt z biskupem krakowskim i w 1079 roku nakazał zabicie biskupa i poćwiartowanie jego ciała. Jak głosi legenda, miał to zrobić własnoręcznie w kościele na Skałce podczas mszy odprawianej przez biskupa.

Dzieło można będzie oglądać od 31 maja do 10 czerwca w DESA Unicum, ulica Piękna 1A na wystawie "Sztuka dawna. XIX wiek, Modernizm, Międzywojnie". Od poniedziałku do piątku w godzinach 11.00-19.00 i w sobotę w godzinach 11.00-16.00 Wstęp na wystawę jest darmowy.

Zaprezentowane zostaną też wybitne dzieła uczniów Jana Matejki, m.in trzy obrazy Jacka Malczewskiego czy obraz Maurycego Gottlieba. Na wystawie zobaczyć można będzie również inne wybitne dzieła takich twórców, jak Wojciech Weiss, Leon Wyczółkowski, Jerzy Kossak czy Jan Stanisławski.

Po zakończeniu wystawy, obrazy trafią na aukcję.