- Już 30 lipca Powstańcy spotkają się z prezydentami Andrzejem Dudą i Rafałem Trzaskowskim podczas nadania orderów i odznaczeń - mówił dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski podczas konferencji na temat obchodów rocznicy. - Spotkają się też ze swoimi naśladowcami, rówieśnikami z czasów Powstania, czyli z harcerzami, i co ważne, również z następnymi pokoleniami: z wnukami, prawnukami - dodał Ołdakowski.

W środę w MPW odbędzie się wernisaż wystawy "Hello Helka. Nowelka na papier i wojnę". - Mama Helki w czasie II wojny światowej, widząc to, co dzieje się na warszawskich ulicach, sama jako artystka przygotowuje dla córki papierowe laleczki, żeby wepchnąć ją w świat wyobraźni, by nie widziała tych potworności. Ona przyszła do nas niedawno i przyniosła nam te laleczki, w których ukryty jest też widok warszawskiej ulicy z lat 1942-44 - tłumaczył dyrektor muzeum.

Izba Pamięci

Prezydent Trzaskowski podkreślił, że jednym z najważniejszych wydarzeń będzie zaplanowana na 29 lipca inaugurująca obchody uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod budowę Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli. Na tej nekropolii, założonej jesienią 1945 r., w 177 mogiłach oraz w kurhanie spoczywają zwłoki i prochy około 104 tys. osób.

W Izbie Pamięci ma być prezentowana wystawa stała poświęcona życiu w okupowanej stolicy wraz z informacjami o zbrodniach popełnionych w latach 1939-1945, miejscach egzekucji i pochówku ofiar oraz historią Cmentarza Powstańców. Na Murze Pamięci, który ma powstać w pobliżu pawilonu, znajdą się imiona i nazwiska zidentyfikowanych osób pochowanych w nekropolii.

Godzina "W"

Tradycyjnie, kulminacyjnym momentem obchodów będą uroczystości w godzinę „W” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Prezydent stolicy zaapelował o zatrzymanie się 1 sierpnia o 17:00 i oddanie hołdu Powstańcom. „Chciałbym zaapelować o jak najbardziej godne i uroczyste oddanie hołdu” – podkreślił Trzaskowski.

Wieczorem zaś  odbędzie się koncert (nie)zakazanych piosenek w Parku Wolności. - Wspólne śpiewanie pieśni i piosenek powstańczych to uroczystość kończąca powstańcze obchody. Zaczynamy jak jeszcze świeci słońce, kończymy jak już jest ciemno. W tym roku z powodów covidowych na tę uroczystość można się dostać tylko po wcześniejszej rejestracji - mówił Ołdakowski.

Marsz Pamięci

Wydarzenia będą się odbywać jeszcze kilka dni po dniu wybuchu Powstania, m.in. 5 sierpnia na Woli. - Marsz Pamięci śladami Rzezi Woli i uroczystość przy wystawie, na której są nazwiska tych wszystkich cywilów, którzy zginęli z rąk Niemców w czasie Powstania Warszawskiego - zapraszał dyrektor muzeum.

Marsz rozpocznie się o 19:00 na Skwerze Pamięci w rozwidleniu ulicy Leszno i al. Solidarności. Uczestnicy przejdą do Cmentarza Powstańców Warszawy. W czasie marszu zostaną odczytane nazwiska ofiar mordów popełnionych 77 lat temu. W programie obchodów tego dnia znalazła się także uroczystość upamiętniająca żołnierzy batalionu „Parasol” Zgrupowania „Radosław” przy legendarnym przy Pałacyku Michla na Wolskiej. Także na Woli odbędą się uroczystości przy tablicy pamięci harcerek Drużyny im. Emilii Plater, przy Karolkowej 53.

Apel Powstańców do warszawiaków

Ponadto Związek Powstańców Warszawskich podpisał uroczysty apel do mieszkańców stolicy. - Życzę wszystkim, szczególnie młodym, żeby cały czas pamiętali o Powstaniu - mówiła Halina Jędrzejewska ps. Sławka. - Żeby nie zapomnieli o tym, jak ich dziadkowie, pradziadkowie i rodzice walczyli i jaką nadzwyczajną odwagę niektórzy wykazywali. Ta pamięć pozostaje i będzie pozostawała w nas do końca życia - dodała.



- Dla nas wszystkich, bez względu na wiek i pochodzenie, te dni są ważne. Dla wszystkich jednakowo. Dla Powstańców jest w tym coś pięknego, że możemy się spotkać, przypomnieć sobie jak było, gdzie walczyliśmy – mówiła Jędrzejewska.

Z kolei Jerzy Mindziukiewicz ps. Jur apelował o to, żeby pamiętać o Powstaniu jako symbolu prawdziwej walki o wolność. - Nie było mowy o odwadze, nikt z nas o tym nie myślał. Każdy myślał o swoim obowiązku, żeby wyrwać się spod jarzma okupacji i żeby była wolność. Dlatego, mając zresztą pełną świadomość, że nie wszyscy wyjdą z tego cali, każdy szedł walczyć, żeby ta wolność nastąpiła jak najszybciej - mówił Powstaniec.

- Kiedy wybuchła wojna, byliśmy wszyscy bardzo młodzi. Ale przez okupację szybko dorośliśmy. Widzieliśmy łapanki, rozstrzeliwania. W miarę czasu zdawaliśmy sobie sprawę, że nic nie jest dla nas ważniejsze niż być wolnymi – podkreślał Mindziukiewicz.

Apel do mieszkańców miasta i przebywających w nim gości podpisali prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski, Tadeusz Jarosz ze Stowarzyszenia Szarych Szeregów, Teresa Stanek ze Światowego Związku Żołnierzy AK, Jerzy Mindziukiewicz i Halina Jędrzejewska ze Związku Powstańców Warszawskich.

Treść apelu do mieszkańców i gości Warszawy:

1 sierpnia to data znana każdemu mieszkańcowi Warszawy i każdemu Polakowi. Tego dnia, podobnie jak w ubiegłych latach, o godzinie 17:00 w całej stolicy zawyją syreny. Zwracamy się do wszystkich warszawianek, warszawiaków i osób goszczących w naszym mieście, aby na ich dźwięk zatrzymali się i minutą ciszy uczcili 77. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Wspólnie oddajmy hołd poległym i żyjącym uczestnikom Powstania Warszawskiego. Uczcijmy pamięć wszystkich tych, którzy 77 lat temu znaleźli w sobie siłę i odwagę, aby walczyć o wolność Polski. Nie zapominajmy również o cywilnej ludności Warszawy, która z wielkim poświęceniem wspierała walczących Powstańców. Im wszystkim jesteśmy winni dozgonne wdzięczność i szacunek. Cześć Bohaterom Powstania!

Setki wydarzeń

Obchody tegorocznej 77. rocznicy Powstania Warszawskiego zaczną się w czwartek 29 lipca i potrwają mniej więcej tydzień. W planach obchodów są setki wydarzeń przy poszczególnych punktach pamięci w Warszawie. Zwieńczeniem uroczystości rocznicowej będzie zaplanowane na 2 października odsłonięcie Pomnika Kobietom Powstania Warszawskiego przy placu Krasińskich. W zamyśle pomysłodawców monument będzie upamiętniać wszystkie kobiety zrywu walczące z bronią w ręku oraz sanitariuszki i łączniczki. Ma oddać hołd również ofiarom cywilnym.

Szczegółowy program obchodów dostępny jest na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego.

Ponadto w 77. rocznicę wybuchu Powstania i w 100. rocznicę urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego - najwybitniejszego przedstawiciela pokolenia Kolumbów, który zginął czwartego dnia Powstania,  Radio dla Ciebie przygotowało wyjątkową premierę  jedynego, niedokończonego dramatu poety "Pora gniewu".