WETERANI

Julian Eugeniusz Kulski

[caption id="attachment_425134" align="aligncenter" width="700"] fot. Fundacja Kulskich[/caption]

Jak widzę wspaniałą Polskę, jak rozwija się teraz, to uważam, że Powstanie Warszawskie było bardzo ważne - mówił dwa lata temu w rozmowie z Radiem dla Ciebie prof. Julian Eugeniusz Kulski. Bohater Powstania Warszawskiego, architekt Banku Światowego, wykładowca akademicki zmarł 12 sierpnia w Waszyngtonie. Miał 92 lata.

Posłuchaj archiwalnej rozmowy z prof. J. E. Kulskim w Radiu dla Ciebie:

Henryk Filipski ps. Jeremi

[caption id="attachment_425135" align="aligncenter" width="700"] fot. Dom Wsparcia dla Powstańców Warszawskich Nowolipie 22[/caption]

W sobotę 25 września odszedł płk Henryk Filipski ps. „Jeremi”, żołnierz NOW, NSZ i Powstania Warszawskiego. Miał 101 lat. Informację przekazał Dom Wsparcia dla Powstańców Warszawskich.

Józef Rusak ps. Bylina

[caption id="attachment_418140" align="aligncenter" width="700"] fot. Krzysztof Mystkowski/DWBOT/4 Warmińsko-Mazurska BOT[/caption]

25 września zmarł kapitan Józef Rusak ps. „Bylina”, jeden z pierwszych żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej. Miał 101 lat. O śmierci poinformowała organizacja Nie zapomnij o Nas, Powstańcach Warszawskich.

Zbigniew Galperyn ps. Antek

[caption id="attachment_417764" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Mateusz Marek[/caption]

23 września w wieku 92 lat zmarł Zbigniew Galperyn – Prezes Związku Powstańców Warszawskich, weteran Powstania Warszawskiego, żołnierz Szarych Szeregów i Armii Krajowej. Informację o jego śmierci przekazało Muzeum Powstania Warszawskiego.

Podczas Powstania służył jako jeden z ponad 400-450 żołnierzy w Batalionie Chrobry I. Walczył m.in. na Woli i Starym Mieście. Ranny został w Pasażu Simonsa - reducie blokującej Niemcom dostęp do Starego Miasta. W jednej z rozmów z Radiem dla Ciebie podkreślał, jak bardzo walczącemu miastu doskwierał głód i trudy walk.

Maria Kowalewska ps. Myszka

[caption id="attachment_423261" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Roman Jocher[/caption]

Na wieczną wartę odeszła dziś śp. pani major Maria Kowalewska, ps. Myszka, żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych, sanitariuszka w Powstaniu Warszawskim - poinformował 20 października na Twitterze minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak. Weteranka zmarła w wieku 94 lat.

Ryszard Fiks

[caption id="attachment_409897" align="aligncenter" width="700"] fot. Muzeum Powstania Warszawskiego[/caption]

W Stanach Zjednoczonych 8 lipca w wieku 96 lat zmarł zasłużony weteran Powstania Warszawskiego Ryszard Fiks. Podczas Powstania był jednym z gmachu PAST-y. O jego śmierci poinformował polski Konsulat Generalny w Chicago.

Witold Kieżun

[caption id="attachment_397496" align="aligncenter" width="700"] fot. Wikipedia/Adrian Grycuk, CC BY-SA 3.0 P[/caption]

W niedzielę 13 czerwca zmarł prof. Witold Kieżun. Informację podała Akademia Leona Koźmińskiego. Był żołnierzem Armii Krajowej, podporucznikiem czasu wojny. Brał czynny udział w walkach Powstania Warszawskiego. Wybitny ekonomista.

Wanda Zalewska-Zdun

[caption id="attachment_375841" align="aligncenter" width="700"] fot. facebook.com/1944pl[/caption]

W wieku 94 lat na wieczną wartę odeszła ppor. Wanda Zalewska-Zdun ps. Rawicz – sanitariuszka z Powstania Warszawskiego, żołnierz II Obwodu „Żywiciel” (Żoliborz) Warszawskiego Okręgu AK – napisano 29 stycznia na profilu na Facebooku Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

MUZYCY

Teresa Żylis-Gara

[caption id="attachment_425143" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Leszek Szymański[/caption]

28 sierpnia w wieku 91 lat zmarła Teresa Żylis-Gara – znakomita śpiewaczka operowa, sopranistka, gwiazda światowych scen. O śmierci artystki poinformował Teatr Wielki Opera Narodowa.

- Skończyła się pewna epoka w świecie opery i pedagogiki operowej (...) Teresa wychowała mnóstwo wspaniałych solistów. Prywatnie oddawała całe serce wszystkiemu, czego dotykała. Była spontaniczna, szczera, radosna, piękna wewnętrznie - mówił nam Marek Miczulski - przyjaciel i najbliższy współpracownik Teresy Żylis-Gary.

- Potrafiła dostosować głos do postaci. Była jedną z niewielu artystek, które dociekliwie sprawdzały o co chodzi libreciście i kompozytorowi (...) Można powiedzieć, że zaglądała pod nuty. Na zawsze pozostaną z nami jej niedoścignione kreacje - wskazał w rozmowie z RDC wybitny tenor Wiesław Ochman. - Oliviero De Fabritiis, znakomity włoski dyrygent, powiedział mi w Berlinie: wiesz co, Verdi pisząc Traviatę miał na myśli Teresę - wspominał. Jak dodał, zapamięta Teresę Żylis-Garę jako przyjaciółkę, kobietę błyskotliwą, o wyjątkowym poczuciu humoru.

Krzysztof Krawczyk

[caption id="attachment_385892" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Andrzej Grygiel[/caption]

Zmarł Krzysztof Krawczyk – poinformował 5 kwietnia na Facebooku Andrzej Kosmala, menadżer i przyjaciel artysty. Jeden z najpopularniejszych polskich piosenkarzy miał 74 lata. Krawczyk zmarł dwa dni po powrocie ze szpitala, gdzie przebywał z powodu COVID-19.

- To była osoba wszechstronna, która kochała nie tylko country, klasycznego rock and rolla, ballady, śpiewał też piosenki dla dzieci. Dyskutowaliśmy na temat i Fogga i Presleya, i Orbisona i Leonarda Cohena - to było coś niesamowitego - wspominał Bogdan Fabiański, dziennikarz muzyczny Radia dla Ciebie.

Krawczyk był obdarzony niesamowitym głosem, wyjątkową zdolnością interpretacji - zaznaczył Fabiański. - To jest nieoceniona strata. Mówiłem do niego Kristof, zaśpiewaj mi jakiegoś rock and rolla, bo ja chcę słuchać jak ty interpretujesz - dodał.

Kazimierz Kowalski

[caption id="attachment_406523" align="aligncenter" width="700"] fot. YouTube/screen[/caption]

Dzień po swoich 70. urodzinach, 1 sierpnia zmarł śpiewak operowy oraz wieloletni dyrektor naczelny i artystyczny Teatru Wielkiego w Łodzi Kazimierz Kowalski. Informację o śmierci artysty podało Radio Łódź, na antenie którego prowadził cykliczne audycje poświęcone muzyce poważnej.

Kazimierz Kord

[caption id="attachment_397105" align="aligncenter" width="700"] fot. Tadeusz Deszkiewicz[/caption]

29 kwietnia zmarł dyrygent Kazimierz Kord, wieloletni dyrektor naczelny i artystyczny Filharmonii Narodowej w Warszawie. Miał 90 lat. O śmierci artysty poinformowała Filharmonia Narodowa.

W lutym 2019 wybitny dyrygent był gościem audycji "Co słychać?" w RDC.

Lucjan Kaszycki

[caption id="attachment_425145" align="aligncenter" width="700"] fot. Anna Michalska/Muzeum Kinematografii w Łodzi[/caption]

W wieku 88 lat zmarł Lucjan Kaszycki – wybitny kompozytor muzyki filmowej i teatralnej, profesor akademicki. Informację o śmierci artysty przekazał 6 maja redaktor naczelny Jazz Forum Paweł Brodowski.

Jerzy "Duduś" Matuszkiewicz

[caption id="attachment_406286" align="aligncenter" width="700"] fot. Wikipedia/Cezary Piwowarski, CC BY-SA 4.0[/caption]

Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz, jeden z najważniejszych muzyków na polskiej scenie jazzowej, twórca historii jazzu, kompozytor kultowych filmowych ścieżek dźwiękowych, odszedł w sobotnie południe 31 lipca. Miał 93 lata.

Wojciech Karolak

[caption id="attachment_399546" align="aligncenter" width="700"] fot. Kotoviski photograph by Henryk Kotowski, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons[/caption]

Zmarł pianista, wirtuoz gry na organach Hammonda, kompozytor, wybitny jazzman Wojciech Karolak. O śmierci artysty 23 czerwca poinformował w mediach społecznościowych dziennikarz muzyczny Hirek Wrona. Wojciech Karolak miał 82 lata.

Posłuchaj wspomnień o jazzmanie w audycji "Trzeba marzyć".

Maria Koterbska

[caption id="attachment_374159" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Andrzej Grygiel[/caption]

Maria Koterbska, dama polskiej piosenki, bielszczanka, zmarła w poniedziałek 18 stycznia w Bielsku-Białej. Miała 96 lat – poinformował prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski.

Olgierd Buczek

[caption id="attachment_385047" align="aligncenter" width="700"] fot. kadr z YT/Forum Humanum Mazurkas - filmy[/caption]

28 marca w wieku 89 lat zmarł popularny w latach 50. i 60. piosenkarz Olgierd Buczek. Śpiewał takie przeboje, jak „Za późno”, „Czy Pani mieszka sama”, „Warszawski dorożkarz”, „Mademoiselle” i „Oczy czarne”.

AKTORZY

Krzysztof Kiersznowski

[caption id="attachment_425192" align="aligncenter" width="700"] Krzysztof Kiersznowski/fot. Aruna666 from pl.wikipedia, CC BY-SA 4.0/Wikimedia Commons[/caption]

Aktor teatralny, telewizyjny i filmowy Krzysztof Kiersznowski zmarł 24 października w wieku 70 lat. O jego śmierci poinformowała aktorka Magdalena Schejbal.

Andrzej Zaorski

[caption id="attachment_425193" align="aligncenter" width="700"] Andrzej Zaorski/fot. Fryta 73 from Strzegom (Wikimedia Commons account: Fryta73), CC BY-SA 2.0/Wikimedia Commons[/caption]

Aktor, satyryk, twórca radiowy i telewizyjny Andrzej Zaorski zmarł 31 października w wieku 79 lat. W 2004 r. przebył udar mózgu, co spowodowało paraliż i znaczne ograniczenie zdolności wysławiania się. Swoje przeżycia opisał w opublikowanej w 2006 r. powieści „Ręka, noga, mózg na ścianie”. Informację o śmierci artysty potwierdził jego brat Janusz Zaorski.

Jan Janga-Tomaszewski

[caption id="attachment_401921" align="aligncenter" width="700"] Jan Janga-Tomaszewski/fot. RDC[/caption]

Aktor Jan Janga-Tomaszewski zmarł po ciężkiej chorobie 6 lipca. O jego śmierci w mediach społecznościowych poinformował Teatr Ateneum, na którego deskach aktor występował przez wiele lat.

Dwa lata temu Jan Janga-Tomaszewski był gościem Radia dla Ciebie w audycji „Trzeba marzyć”. Posłuchaj rozmowy z artystą TUTAJ.

Wiesław Gołas

[caption id="attachment_414455" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Jakub Kamiński[/caption]

Wiesław Gołas – aktor teatralny i filmowy, artysta kabaretowy, piosenkarz, zmarł 9 września. Popularność przyniosły mu m.in. występy w Kabarecie Dudek oraz role w serialach „Czterej pancerni i pies” czy „Alternatywy 4”. Miał 90 lat.

Bronisław Cieślak

[caption id="attachment_390082" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Piotr Polak[/caption]

W wieku 77 lat w Krakowie zmarł Bronisław Cieślak – dziennikarz, prezenter telewizyjny, były poseł na Sejm i aktor znany z roli porucznika Sławomira Borewicza w serialu „07 zgłoś się” i Bronisława Malanowskiego w „Malanowski i partnerzy”. Informację o śmierci aktora potwierdziła jego żona Anna. Pisaliśmy o tym 2 maja.

Krzysztof Kowalewski

[caption id="attachment_377018" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Andrzej Rybczyński[/caption]

Krzysztof Kowalewski, jeden z najpopularniejszych polskich aktorów, odtwórca słynnych komediowych ról w „Nie ma róży bez ognia” i „Brunet wieczorową porą”, a także tytułowy bohater radiowej audycji „Kocham Pana, Panie Sułku” zmarł 6 lutego. Informację o śmierci aktora potwierdził dyrektor Teatru Współczesnego w Warszawie Maciej Englert.

- Aktorem zostałem z rozpaczy. Koledzy mieli na siebie pomysł, a ja w ogóle nie wiedziałem o co mi chodzi. Matka aktorka, ale później okazało się, że to nie jest wcale takie proste - mówił Kowalewski na antenie Radia dla Ciebie w październiku 2014 roku.

Piotr Machalica

[caption id="attachment_369386" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Rafał Guz[/caption]

14 grudnia 2020 roku w Warszawie zmarł Piotr Machalica. Aktor teatralny i filmowy, wykonawca piosenki aktorskiej miał 65 lat. Informację o śmierci artysty potwierdziła za pośrednictwem mediów społecznościowych m.in. Krystyna Janda.

Aktor w kwietniu 2018 roku gościł w RDC w audycji "Trzeba marzyć".

Katarzyna Łaniewska

[caption id="attachment_368313" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Piotr Nowak[/caption]

7 grudnia w wieku 87 lat zmarła Katarzyna Łaniewska – wielokrotnie nagradza aktorka filmowa i teatralna. O śmierci artystki poinformował Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Witold Sadowy

[caption id="attachment_364877" align="aligncenter" width="700"] fot. RDC[/caption]

Witold Sadowy zmarł 15 listopada 2020 roku. Był aktorem teatralnym i filmowym, współtwórcą powojennej warszawskiej sceny teatralnej. Zmarł w Skolimowie w wieku 100 lat.

W styczniu ubiegłego roku w rozmowie z RDC artysta wspominał chwile największej sławy, doradzał młodym aktorom i zdradził, co drażni go we współczesnej sztuce.

DUCHOWNI

Bp Marian Duś

[caption id="attachment_414765" align="aligncenter" width="780"] fot. archwwa.pl[/caption]

Biskup senior archidiecezji warszawskiej Marian Duś zmarł w czwartek 9 września 2021 r. po długiej chorobie. Miał 83 lata.

Bp Henryk Hoser

[caption id="attachment_409242" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Tomasz Gzell[/caption]

13 sierpnia w godzinach wieczornych w wieku 78 lat zmarł abp Henryk Hoser SAC – poinformowało w mediach społecznościowych Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego „Prowincja Chrystusa Króla SAC”. Duchowny był pierwszym polskim pallotynem, który został podniesiony do rangi arcybiskupa.

LUDZIE NAUKI, POLITYCY

Henryk Samsonowicz

[caption id="attachment_394838" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Adam Warżawa[/caption]

W wieku 91 lat zmarł prof. Henryk Samsonowicz – wybitny historyk specjalizujący się w tematyce średniowiecza, nauczyciel akademicki. Informację o jego śmierci 28 maja przekazał Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego.

Prof. Samsonowicz wielokrotnie był gościem RDC. W rozmowie z Wojciechem Marczykiem w maju 1998 roku mówił o roli św. Wojciecha w tworzeniu polskiej państwowości. - Przyjeżdża człowiek, który obracał się w gruncie rzeczy w wśród całej elity intelektualnej i politycznej ówczesnej Europy. Kontrowersyjny biskup (...) spotykał się z ośrodkami rozwiniętej myśli naukowej, z autorytetami świata łacińskiego. Podjął misję (w Polsce - red.), która ma przynieść ciąg dalszy eksplozji przyjmowania chrześcijaństwa, jaka miała miejsce w X wieku - dzisiejsza Europa powstała, w sensie kręgu cywilizacyjnego, właśnie w tym czasie - wskazał historyk.

Na pytanie "czy można ufać historykom?", w rozmowie z Wojciechem Marczykiem w lutym 2006 roku prof. Samsonowicz odpowiedział: - Historyk sam jest źródłem dla swojej epoki, on sam. To co pisze, to jest z jednej stronty opracowanie, ale też źródło.

Jarosław Zieliński

[caption id="attachment_389853" align="aligncenter" width="700"] fot. Adrian Grycuk, CC BY-SA 3.0 PL/ Wikipedia[/caption]

Wybitny varsavianista Jarosław Zieliński zmarł 28 kwietnia. Był historykiem, autorem wielotomowego opracowania „Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy” i innych publikacji, jak m.in.: „Latarnie warszawskie. Historia i technika”, „Stacje kolejowe. Architektura i budownictwo” (tom 1 i 2), „Plac. Warszawski plac Piłsudskiego jako zwierciadło losów i duchowej kondycji narodu”. Napisał też wiele przewodników po stołecznych dzielnicach i liczne artykuły na temat zabytków Warszawy. Okoliczności jego śmierci ma wyjaśnić prokuratorskie śledztwo.

Jan Lityński

[caption id="attachment_379422" align="aligncenter" width="697"] fot. PAP/Andrzej Grygiel[/caption]

21 lutego zmarł Jan Lityński - polityk i publicysta, uczestnik wydarzeń marcowych w 1968, członek Komitetu Samoobrony Społecznej "KOR", więzień polityczny, uczestnik obrad Okrągłego Stołu, poseł na Sejm X, I, II i III kadencji. Miał 75 lat.

Karolina Kaczorowska

[caption id="attachment_410687" align="aligncenter" width="700"] fot. The Chancellery of the Senate of the Republic of Poland, CC BY-SA 3.0 PL via Wikimedia Commons[/caption]

22 sierpnia w wieku 90 lat zmarła Karolina Kaczorowska – wdowa po ostatnim Prezydencie RP na Uchodźstwie Ryszardzie Kaczorowskim, działaczka polskiej emigracji w Wielkiej Brytanii.

POZOSTALI

Aleksander Doba

[caption id="attachment_379734" align="aligncenter" width="700"] fot. RDC[/caption]

W wieku 74 lat zmarł Aleksander Doba. O śmierci podróżnika poinformowała 23 lutego za pośrednictwem mediów społecznościowych jego rodzina. „Zmarł śmiercią podróżnika zdobywając najwyższy szczyt Afryki – Kilimandżaro” – czytamy we wpisie.

Henryk Jerzy "Papcio Chmiel" Chmielewski

[caption id="attachment_374682" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Radek Pietruszka[/caption]

22 stycznia zmarł Henryk Jerzy Chmielewski znany jako "Papcio Chmiel" – uczestnik Powstania Warszawskiego, żołnierz Armii Krajowej, autor serii komiksowej „Tytus, Romek i A’Tomek”. Miał 97 lat.

O swojej twórczości i trudach czasów okupacji mówił w rozmowie z Radiem dla Ciebie w sierpniu 2019 roku w wywiadzie z okazji 75. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.

Ryszard Szurkowski

[caption id="attachment_376088" align="aligncenter" width="700"] fot. RDC[/caption]

W kolarstwie jest jak w życiu – jeśli dostajesz szansę, musisz ją wykorzystać – mówił niespełna sześć lat temu na antenie Radia dla Ciebie Ryszard Szurkowski. Najbardziej utytułowany polski kolarz zmarł w poniedziałek 1 lutego 2021 roku w wieku 75 lat, o czym poinformowała jego żona.

- Polacy są dobrymi pracownikami. W kolarstwie jest podobnie - jeśli dostaje się szansę jeździć w zawodowej grupie pierwszej dywizji, gdzie zarabia się największe pieniądze, to albo pracuje się tam dobrze, albo się wraca do polski - jak w życiu. Tylko ci najlepsi mają tam miejsce - mówił w RDC Szurkowski.

Cała rozmowa do posłuchania TUTAJ.

Wanda Gosławska

[caption id="attachment_425157" align="aligncenter" width="700"] fot. archiwum rodzinne[/caption]

20 listopada 2020 roku w wieku 98 lat odeszła Wanda Gosławska, artystka plastyk, wdowa po Józefie Gosławskim, rzeźbiarzu i medalierze. Artystka jest współautorką m.in. rzeźby „Muzyka” na warszawskiej Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej czy autorką żywej ściany ceramicznej wykonanej dla Zakładu Usług Dźwigowych przy ul. Postępu 12 w Warszawie. O śmierci poinformował wnuk artystki.

Tomasz Knapik

[caption id="attachment_413970" align="aligncenter" width="700"] fot. PAP/Archiwum Chmiel[/caption]

6 września zmarł Tomasz Knapik. Popularny lektor filmowy, telewizyjny i radiowy miał 77 lat. O jego śmierci poinformował w mediach społecznościowych syn Maciej. „Od ponad dwóch miesięcy walczył z ciężkim kryzysem chorobowym” – czytamy we wpisie.

- Staram się być profesjonalistą, chyba nim jestem. Na starość mam coraz bardziej charakterystyczny głos - mówił Tomasz Knapik na antenie Radia dla Ciebie we wrześniu 2013 roku. Cała rozmowa poniżej: