Umowę o współprowadzeniu ze strony samorządu podpisali w siedzibie MKiDN wicemarszałek województwa mazowieckiego Wiesław Raboszuk i dyrektor Departamentu Kultury, Promocji i Turystyki w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego Paweł Cukrowski. W uroczystości podpisania umowy uczestniczyli również m.in. dyrektor Muzeum Treblinka Edward Kopówka, dyrektor Gabinetu Politycznego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Michał Góras oraz dyrektor ŻIH prof. Paweł Śpiewak.

Umowę o współprowadzeniu Muzeum Treblinka podpisali: wiceminister kultury Jarosław #Sellin, wicemarszałek woj. mazowieckiego Wiesław Raboszuk i dyrektor Departamentu Kultury, Promocji i Turystyki w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego Paweł Cukrowski@MUW_RP pic.twitter.com/mWg3LFerha

— Ministerstwo Kultury (@MKiDN_GOV_PL) 7 grudnia 2018

Opieka państwa


Wiceminister kultury przyznał, że uroczystość wieńczy "dość długi okres wspólnych" z samorządem woj. mazowieckiego "starań mających na celu otoczenie miejsca pamięci w Treblince troskliwą opieką i zapewnienie godnego upamiętnienia więźniów i ofiar obu obozów, bo tam jest zarówno obóz zagłady, jak i obóz pracy, a także na podniesienie stanu wiedzy o tym miejscu".

Podkreślił, że MKiDN stara się, żeby miejsca zagłady były pod opieką państwa polskiego. - Skala zagłady, jakiej nazistowskie Niemcy dokonały w Treblince jest wręcz niewyobrażalna - zaznaczył.

Zwrócił uwagę, że "mówiąc o II wojnie światowej i jej ofiarach, przywykliśmy oczywiście operować wielkimi liczbami co sprawia, że przestają one działać na naszą wyobraźnię. W przypadku obu placówek Treblinki mówimy o prawie milionie ofiar". Dla porównania podał, że tylu mieszkańców liczyła Warszawa w 1921 r. - Myślę, że to pozwala nam zrozumieć zgubne Holokaustu i niemieckich zbrodni wojennych - ocenił.

Cmentarz

Zaznaczył, że miejsce to jest "po prostu największym cmentarzem polskich obywateli, ofiar II wojny światowej", dlatego MKiDN uważa "za niezbędną zmianę jego statusu" na zgodny z rangą pomnika zagłady, jaką temu miejscu przyznała ustawa o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady.

Sellin podziękował wszystkim zaangażowanym w proces, który doprowadził do uczynienia z muzeum samodzielnej instytucji współprowadzonej przez władze państwowe i samorządowe, a który został zainicjowany już w lipcu 2017 roku podpisaniem listu intencyjnego. Za inspirację do podjęcia decyzji o współprowadzeniu podziękował m.in. dyrektorowi ŻIH prof. Pawłowi Śpiewakowi.

- Ta ogromna szansa pozwoli na długofalowy rozwój instytucji, której już dziś życzę wielu sukcesów w realizacji tej ważnej, choć niełatwej oczywiście, misji - dodał.

Wicemarszałek województwa mazowieckiego powiedział, że umowa jest "osiągnieciem wspólnym" - ministerstwa kultury i samorządu woj. mazowieckiego. Zaznaczył, że to już jest trzecia instytucja kultury, którą samorząd współprowadzi z MKiDN.

Współczesny odbiorca

Dyrektor muzeum Edward Kopówka powiedział, że dotacje otrzymane z samorządu i MKiDN będą przeznaczone na dostosowanie muzeum do współczesnego odbiorcy. Poinformował, że placówka chciałaby opracować programy edukacyjne skierowane do młodzieży. - To jest szczególne miejsce, do którego się właściwie pielgrzymuje i naszym zadaniem jest, żeby wzbudzało refleksję u młodych ludzi. Po drugie, chcielibyśmy, żeby oni po wyjściu z tego miejsca zrobili coś dobrego - zaznaczył.

Zgodnie z umową Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zobowiązuje się zapewnić Muzeum środki finansowe w formie dotacji podmiotowej. W 2018 r. będzie to 250 tys. zł, a od 2019 r. – 1,5 mln zł. Dotacja samorządu Mazowsza w 2018 r. kształtuje się na poziomie 841 tys. zł, a od 2019 r. będzie to 1 mln zł. Ministerstwo przekaże także Muzeum środki na modernizację placówki i zakup niezbędnego wyposażenia.

Umowa będzie obowiązywać do końca 2028 r. Muzeum w Treblince pozostanie w rejestrze instytucji kultury prowadzonych przez samorząd województwa mazowieckiego.

Wyodrębnione

Oficjalne odsłonięcie założenia przestrzenno-pomnikowego upamiętniającego ofiary obu obozów o nazwie Mauzoleum Walki i Męczeństwa w Treblince nastąpiło 10 maja 1964 roku.

Muzeum Treblinka zostało wyodrębnione z będącego jednostką samorządu województwa mazowieckiego Muzeum Regionalnego w Siedlcach. Swoją działalność rozpoczęło 1 lipca 2018 r. Muzeum zarządza obszarem o powierzchni 132,64 ha., na którym znajdują się: Obóz Zagłady, Karny Obóz Pracy, kopalnia żwiru (w której pracowali więźniowie), Miejsce Straceń i tzw. Czarna Droga łącząca oba obozy.