Belweder: debata historyków o Dmowskim i Piłsudskim

  • 01.04.2017 18:48

  • Aktualizacja: 22:23 25.07.2022

Józef Piłsudski i Roman Dmowski prowadzili akcję dyplomatyczną na rzecz niepodległości Polski "grając na dwóch fortepianach", czyli uzupełniając wzajemnie swoje działania - zgodzili się historycy w trakcie debaty zorganizowanej w sobotę w Belwederze.
W Belwederze historycy rozmawiali o działaniach dyplomatycznych w czasie I wojny światowej Romana Dmowskiego i Józefa Piłsudskiego. To była trzecia debata z okazji 100-tej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, zorganizowana przez Kancelarię Prezydenta i Instytut Pamięci Narodowej.

Historycy zwracali uwagę, że mimo antagonizmów i różnych wizji przyszłej Polski działania dyplomatyczne obozów Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego się uzupełniały. "Grali na dwóch fortepianach", mówili. Profesor Małgorzata Gmurczyk-Wrońska powiedziała, że akcję dyplomatyczną rozpoczął Józef Piłsudski, który na początku wojny wysłał do Londynu i Paryża Stanisława Patka. Podkreśliła, że wówczas ta misja nie mogła jeszcze przynieść rezultatów. Mówiła o roli Naczelnego Komitetu Narodowego w organizowaniu akcji dyplomatycznej. Profesor Jan Żaryn powiedział, przytaczając słowa historyka Pawła Wieczorkiewicza, że Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego łączyła wspólna cecha: od początku do końca byli suwerenni. "To jest bardzo ważne i wiodące określenie tej polskiej polityki, która była prowadzona nie przez tych ludzi w dynamice obcych interesów, tylko w dynamice polskich interesów, niezależnie od lojalności, czyli niezależnie od tego, w jaki sposób incydentalnie, wobec zmieniającej się rzeczywistości, podchodzili do dotychczasowych sojuszników", mówił profesor.

Z kolei profesor Andrzej Chwalba podkreślił, że lista osób, które były zaangażowane w akcję dyplomatyczną robi wrażenie. W tę działalność zaangażowani byli bowiem między innymi Ignacy Jan Paderewski, Maria Skłodowska-Curie, Henryk Sienkiewicz i Joseph Conrad. Profesor Chwalba przypomniał, ze jeszcze przed zakończeniem I wojny światowej, w październiku 1918 roku powstało ministerstwo spraw zewnętrznych.
Pierwsza debata z okazji 100-tnej rocznicy odzyskania niepodległości odbyła się 5 listopada ubiegłego roku, dokładnie w setną rocznicę wydania proklamacji zawierającej obietnicę powstania Królestwa Polskiego. Kolejną zaplanowano na czerwiec. Cykl ten potrwa do listopada 2018 roku i będzie poświęcony kolejno wydarzeniom i postaciom, które miały wpływ na odrodzenie się państwa polskiego.

Źródło:

PAP, IAR

Autor:

RDC