Uroczystości rozpoczęły się od hymnu i projekcji filmu przedstawiającego historię tworzenia nowego muzeum. Podczas przemówień ze sceny padły wyjątkowo celne słowa: "Człowiek ginie dwa razy, raz kiedy umiera, a drugi raz, kiedy umiera o nim pamięć". Uroczystość odbywa się na zewnątrz, przed siedzibą muzeum. Na miejscu jest kilkadziesiąt osób, są także ostatni żyjący żołnierze niezłomni. To podniosłe wydarzenie nie tylko dla społeczności lokalnej.

Przed przemówieniami prof. Piotra Glińskiego i dyrektora muzeum Janusza Kotowskiego odczytany został list Prezydenta RP. Andrzej Duda miał być obecny na otwarciu, ale ze względu ataku Rosji na Ukrainę i sytuacji z tym związanej - w imieniu prezydenta jest przedstawiciel kancelarii Wojciech Kolarski.



Prof. Piotr Gliński powiedział w swoim przemówieniu: - Żołnierze Wyklęci nie złożyli broni. Byli gotowi oddać życie w obronie Ojczyzny. Oddać za swoją wspólnotę coś, co mieli najcenniejszego. Ich samotność, zapomnienie, tragiczna śmierć miało być przemilczane.

#premier @MorawieckiM w liście odczytanym przez #wicepremiera @PiotrGlinski: Dziś oddajemy hołd tym, którzy po zakończeniu wojny nie złożyli broni. Tym, którzy odważnie stawili opór komunistycznej dyktaturze instalowanej w Polsce przez Związek Sowiecki. pic.twitter.com/bcT3IYKFcj

Nie zabrakło również nawiązań do aktualnych wydarzeń w Ukrainie. "Wobec tego, co dzieje się za naszą wschodnią granicą, wszyscy jeszcze bardziej rozumiemy, jak ważna jest pamięć o bohaterach" - napisał prezydent Andrzej Duda w liście, który odczytał minister Wojciech Kolarski.

Decyzją prezydenta przyznane zostały odznaczenia państwowe. Otrzymały je ostatni żyjący żołnierze niezłomni, a także osoby zaangażowane w promowanie ich historii.

Zwiedzanie od jutra

W zbiorach muzeum znalazły się wymowne i symboliczne pamiątki - różaniec z chleba wykonany w trakcie pobytu w więzieniu w 1947 roku przez Franciszka Wojsza. Jest też medalik Józefa Franczaka, ps. Laluś, który zginął jako ostatni żołnierz wyklęty w 1963 roku. Wystawa dla zwiedzających będzie dostępna od jutra.

#Wicepremier @PiotrGlinski złożył wieniec pod pomnikiem Niezłomnych na dziedzińcu #MuzeumŻołnierzyWyklętych w #Ostrołęka. pic.twitter.com/sHfuzCKeTt

Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce zostało powołane do życia na mocy uchwały Rada Miasta Ostrołęki 28 lutego 2013 r. 7 marca 2016 r. w siedzibie placówki wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński oraz ówczesny prezydent Ostrołęki Janusz Kotowski podpisali umowę w sprawie prowadzenia muzeum jako wspólnej instytucji kultury. W sierpniu tego roku został także rozstrzygnięty konkursu na opracowanie scenariusza i koncepcji plastyczno-przestrzennej wystawy stałej. W lipcu 2017 r. podpisano umowę z wykonawcą budowy Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce.

Zakończenie budowy

Oficjalnie zakończenie budowy Muzeum odbyło się 1 marca 2019 roku. W wydarzeniu wzięli udział m.in. premier Mateusz Morawiecki oraz minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński. Jeszcze w tym samym roku, w październiku, rozstrzygnięto ponadto przetarg na wykonawcę pierwszej części wystawy stałej. W kwietniu 2020 r. zawarto umowę na wykonanie pierwszej części wystawy stałej.

30 grudnia wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński oraz prezydent Miasta Ostrołęki podpisali umowę ws. połączenia Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce (w organizacji) z Muzeum Żołnierzy Wyklętych utworzonym zarządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 12 sierpnia 2020 r. Umowa dotyczyła również utworzenia i wspólnego prowadzenia nowej instytucji kultury pod nazwą "Muzeum Żołnierzy Wyklętych". Natomiast 1 lutego 2021 r. Muzeum stało się państwową instytucją kultury prowadzoną przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.W ubiegłym roku w czerwcu podpisano ponadto umowę na budowę i wyposażenie sali kinowej, zaś w czerwcu - umowę na dokończenie finalnego etapu wystawy stałej Muzeum.

Otwarcie w Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych

Dzień otwarcia muzeum nie jest przypadkowy, bowiem od 2011 roku 1 marca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Data ta została wybrana jako upamiętnienie faktu, że 1 marca 1951 r. w mokotowskim więzieniu przy ul. Rakowieckiej, z polecenia władz komunistycznych, strzałem w tył głowy zamordowano przywódców IV Zarządu Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" – płk. Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 r. dzieło Armii Krajowej.

Relacje z uroczystego otwarcia Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce w wiadomościach Radia dla Ciebie oraz na rdc.pl.