Łosiowisko

Łosiowisko: Podlaskie ziemiaństwo na przełomie XIX i XX wieku oraz dzieci Zamojszczyzny

  • Piotr Szymon Łoś

  • 13.11.2016
  • 01 godz 45 min 46 s

Krótki opis odcinka

W listopadzie w polskiej tradycji dużo mówi się o zmarłych oraz o narodowej dążności do niepodległości. W kraju suwerennym możemy dziś swobodnie przypominać fakty i ludzi – tych, którzy na różnych polach, na różne sposoby przyczyniali się do ostatecznego, choć dopiero po 123 latach osiągniętego wyzwolenia. Dla polskiego społeczeństwa, w tym także tego z małych ośrodków i wsi, ważnym okresem był rok 1905, gdy w wyniku złagodzenia polityki zaborców (szczególnie w Królestwie Polskim) zaczęły się tworzyć organizacje społeczne, które pod przykrywką działalności np. socjalnej, często prowadziły pracę patriotyczną. Praca taka bardzo często opierała się o polskie dwory, które z punktu widzenia ekonomicznego miały się wówczas bardzo całkiem nieźle. Jak opisywana sytuacja wyglądała na Mazowszu i Podlasiu – o tym w „Łosiowisku” opowiedział dr Grzegorz Welik, dyrektor Archiwum Państwowego w Siedlcach. Ponadto, G. Welik przedstawił sytuację nie tylko majątków, ale i samych dworów – domów, których murowanych budowano mniej (przeznaczając pieniądze głównie na rozwój gospodarstw), ale jeśli już – to w ich wystroju nie mogło zbraknąć dzieł sztuki czy wątków patriotycznych. W kolejnym okresie historycznym, gdy Polska zmagała się z dwoma okupantami: niemieckim i sowieckim, potem niemieckim, dwory (ale nie tylko one!) pomagały w akcji ratowania grup rodzin i dzieci, wysiedlanych z Zamojszczyzny, na której mieli zamieszkać niemieccy osadnicy. „Dzieci Zamojszczyzny” to nie tylko znana akcja pomocowa Róży z Żółtowskich i Jana Zamoyskich, ale to także pomoc bardzo wielu innych osób, które do swoich domów przyjmowały tzw. zamojszczaków. O pomocy wysiedlonym z Zamojszczyzny oraz z innych regionów, głównie z Wielkopolski, w audycji mówili: dr Beata Kozaczyńska oraz mieszkanki jednej z podlaskich wsi.

Opis odcinka

W listopadzie w polskiej tradycji dużo mówi się o zmarłych oraz o narodowej dążności do niepodległości. W kraju suwerennym możemy dziś swobodnie przypominać fakty i ludzi – tych, którzy na różnych polach, na różne sposoby przyczyniali się do ostatecznego, choć dopiero po 123 latach osiągniętego wyzwolenia. Dla polskiego społeczeństwa, w tym także tego z małych ośrodków i wsi, ważnym okresem był rok 1905, gdy w wyniku złagodzenia polityki zaborców (szczególnie w Królestwie Polskim) zaczęły się tworzyć organizacje społeczne, które pod przykrywką działalności np. socjalnej, często prowadziły pracę patriotyczną. Praca taka bardzo często opierała się o polskie dwory, które z punktu widzenia ekonomicznego miały się wówczas bardzo całkiem nieźle. Jak opisywana sytuacja wyglądała na Mazowszu i Podlasiu – o tym w „Łosiowisku” opowiedział dr Grzegorz Welik, dyrektor Archiwum Państwowego w Siedlcach. Ponadto, G. Welik przedstawił sytuację nie tylko majątków, ale i samych dworów – domów, których murowanych budowano mniej (przeznaczając pieniądze głównie na rozwój gospodarstw), ale jeśli już – to w ich wystroju nie mogło zbraknąć dzieł sztuki czy wątków patriotycznych. W kolejnym okresie historycznym, gdy Polska zmagała się z dwoma okupantami: niemieckim i sowieckim, potem niemieckim, dwory (ale nie tylko one!) pomagały w akcji ratowania grup rodzin i dzieci, wysiedlanych z Zamojszczyzny, na której mieli zamieszkać niemieccy osadnicy. „Dzieci Zamojszczyzny” to nie tylko znana akcja pomocowa Róży z Żółtowskich i Jana Zamoyskich, ale to także pomoc bardzo wielu innych osób, które do swoich domów przyjmowały tzw. zamojszczaków. O pomocy wysiedlonym z Zamojszczyzny oraz z innych regionów, głównie z Wielkopolski, w audycji mówili: dr Beata Kozaczyńska oraz mieszkanki jednej z podlaskich wsi.

Kategorie:

OGÓLNY OPIS PODCASTU

Łosiowisko

Historia, tradycje, zabytki, ciekawi ludzie. Dwory, pałace, wiejskie chaty, dworce kolejowe. Przyroda: rzeki, lasy, zwierzęta. Kultura, zróżnicowanie wyznaniowe i kulturowe, mniejszości narodowe. Literatura i opowieści ludzi wsi. A wszystko jak u Reja: między panem, wójtem i plebanem. Mazowsze, Podlasie, Kurpie, ziemia radomska. Regionalizm na tle kultury oraz historii kraju i narodu. 

Odcinki podcastu (590)

  • 80-lecie I LO w Wołominie - wspomnienia Tadeusza Kielaka, cz. 2

    • 21.04.2024

    • 44 min 49 s

  • 80-lecie I LO w Wołominie - wspomnienia Tadeusza Kielaka, cz. 1

    • 14.04.2024

    • 46 min 50 s

  • Jerzy Kosiński - żołnierz i urzędnik z Podlasia

    • 07.04.2024

    • 53 min 46 s

  • Wielkanoc w tradycji na wsi koło Tłuszcza

    • 31.03.2024

    • 46 min 18 s

  • Drewnica – z historii lecznictwa psychiatrycznego na Mazowszu

    • 24.03.2024

    • 49 min 56 s

  • Z uczucia do Podlasia - Magdalena Stasiuk

    • 17.03.2024

    • 50 min 20 s

  • O Cecylii Plater-Zyberkównie

    • 10.03.2024

    • 52 min 50 s

  • Fabryka Fajansu w Iłży

    • 03.03.2024

    • 46 min 15 s

  • O Wincentym Witosie

    • 25.02.2024

    • 46 min 25 s

  • Dwory i ludzie na Mazowszu

    • 18.02.2024

    • 50 min 50 s

1
2
3
...
57
58
59