- Decyzje szczytu NATO są korzystne dla Sojuszu i dla Polski; oznaczają realną odpowiedź na zmieniające się środowisko bezpieczeństwa w Europie - podsumował szczyt NATO prezydent Andrzej Duda.

Prezydent USA Barack Obama podziękował rządowi polskiemu i obywatelom Polski za zorganizowanie szczytu NATO, w szczególności podziękował warszawiakom za "doskonałą gościnność". - Chciałbym podziękować rządowi i obywatelom Polski za zorganizowanie szczytu NATO, w szczególności chciałem podziękować warszawiakom za doskonałą gościnność - powiedział Obama w sobotę na konferencji prasowej po zakończeniu szczytu NATO w Warszawie. - Stany Zjednoczone są zaangażowane w bezpieczeństwo Europy - oświadczył amerykański prezydent Barack Obama na zakończenie szczytu NATO w Warszawie. - Europa zawsze może liczyć na Stany Zjednoczone - dodał.

Podjęte decyzje podczas szczytu NATO

Jens Stoltenberg mówił podczas organizowanych w piątek i sobotę konferencji prasowych o decyzjach, które zostały podjęte w czasie szczytu NATO w Warszawie.

Piątek

W piątek szczyt podjął zapowiadaną decyzję o wzmocnieniu wschodniej flanki Sojuszu przez rozmieszczenie czterech batalionów w Polsce i krajach bałtyckich. Potwierdzono też wzmocnienie obecności w południowo-wschodniej części NATO, ogłoszono wstępną gotowość operacyjną systemu obrony balistycznej, a także uznano cyberprzestrzeń za nową sferę działań operacyjnych.

Sobota

W sobotę zdecydowano także, że NATO udostępni samoloty wczesnego ostrzegania i rozpoznania AWACS koalicji zwalczającej tzw. Państwo Islamskie; uruchomi też nową misję na Morzu Śródziemnym. Zapowiedziano ponadto kontynuację szkoleń irackich oficerów w Jordanii i rozpoczęcie szkoleń w samym Iraku. - To wyraźny sygnał, że jesteśmy zdecydowani walczyć z terroryzmem - podsumował Stoltenberg.

Podjęto też decyzję o wydłużeniu misji NATO w Afganistanie poza rok 2016. Misja Resolute Support będzie trwała jako misja niebojowa, obejmująca wsparcie, szkolenie i doradztwo sił bezpieczeństwa w Afganistanie - mówił sekretarz generalny NATO. Kraje i partnerzy NATO, bez USA, potwierdziły zobowiązania dotyczące wsparcia finansowego sił Afganistanu w wysokości miliarda dolarów rocznie. Rząd Afganistanu zobowiązał się do wdrażania reform, poszanowania praw człowieka i walki z korupcją.

Cztery bataliony na wschodniej flance NATO

Jak wyjaśnił sekretarz generalny, Kanada będzie państwem dowodzącym batalionem na Łotwie, Niemcy - na Litwie, Wielka Brytania - w Estonii, a USA - w Polsce.

#FamilyPhoto: Heads of State and Government #NATO & Guests during #NATOSummit #Warsaw - via @NATOpress pic.twitter.com/68fs7UkNyS

— NATO Summits (@NATOsummits) 8 lipca 2016

Stoltenberg powiedział, że wszystkie kraje NATO będą wspierały wzmocnioną wysuniętą obecność Sojuszu na wschodniej flance – cztery będą państwami ramowymi, cztery będą pełniły rolę gospodarza, a pozostałe będą wspierały to przedsięwzięcie w różny sposób. Sekretarz generalny powiedział, że obecność będzie trwała tak długo jak trzeba.

Cyberprzestrzeń strefą działań operacyjnych

- Uznaliśmy cyberprzestrzeń jako nową sferę działań operacyjnych, taką jak przestrzeń powietrzna, morze i ląd. To oznacza lepszą ochronę naszej łączności, naszych misji i operacji, a także więcej uwagi położonej na ćwiczenia i planowanie w tym zakresie - oświadczył sekretarz generalny Sojuszu.

#NATOSummit @prezydentpl @AndrzejDuda met with @POTUS @BarackObama. #SzczytNATO pic.twitter.com/AOaBuai9xE — PLinNATO (@PLinNATO) 8 lipca 2016

Według Stoltenberga to oznacza, że NATO wzmacnia swoją kolektywną obronę we wszystkich obszarach. - Sojusznicy zostali też zobowiązani do wzmocnienia swej własnej obrony cybernetycznej oraz wymiany informacji i najlepszych praktyk - podkreślił szef Sojuszu.

Misja szkoleniowa w Iraku

NATO rozpocznie misję szkoleniową w Iraku. Niewielka grupa żołnierzy ma trenować miejscową armię do walki z fanatykami z tzw. Państwa Islamskiego. Zdecydowali o tym przywódcy krajów NATO na szczycie w Warszawie.

Jak podkreślił sekretarz generalny Sojuszu Jens Stoltenberg, NATO w dalszym ciągu będzie prowadzić taką samą misję szkoleniową dla irackich żołnierzy w Jordanii. Prócz tego, NATO ustanowi specjalne centrum wywiadowcze w Tunezji, które ma służyć miejscowym siłom w walce z radykałami. Sojusz ma także doradzać rządowi w Libii w walce z ekstremistami. Wcześniej przedstawiciele Paktu sugerowali, że nie jest wykluczone ustanowienie w Libii misji szkoleniowej, ale jak się nieoficjalnie dowiedziało Polskie Radio, nie ma na razie na to zgody politycznej.

Liderzy krajów NATO zdecydowali też, że samoloty zwiadowcze Sojuszu AWACS zostaną włączone w działania międzynarodowej koalicji przeciwko tzw. Państwu Islamskiemu w Syrii i w Iraku. Sekretarz generalny Paktu Jens Stoltenberg podkreślił, że maszyny będą latać w międzynarodowej przestrzeni powietrznej oraz nad Turcją i w ten sposób będą miały ogląd tego, co dzieje się w Syrii i w Iraku. Wynika to ze specyfiki samolotów AWACS.

NATO zdecydowało także o przekształceniu dotychczasowej misji morskiej Active Endeavour w nową misję o nazwie Sea Guardian. Ma ona zostać połączona z misją Unii Europejskiej Sophia, która zajmuje się zwalczaniem przemytu ludzi oraz walką z kryzysem migracyjnym na Morzu Śródziemnym.

Secretary General @jensstoltenberg announces the next #NATOSummit will be at new #NATO HQ, Brussels, in 2017. pic.twitter.com/o89GyEbU6t

— Oana Lungescu (@NATOpress) 9 lipca 2016

Tarcza antyrakietowa

Szczyt NATO uznał również wstępną gotowość operacyjną tarczy antyrakietowej. W praktyce oznacza to oficjalne przejęcie przez NATO od USA kontroli nad komponentem systemu obrony przeciwrakietowej, znajdującym się w Rumunii, gdzie zainstalowano baterię pocisków SM-3 w wersji lądowej (Aegis Ashore). Stoltenberg podkreślił, że tarcza antyrakietowa będzie w stanie zareagować na zagrożenia spoza Europy. Dodał, że ważne jest to, by budowany system pozwolił m.in. na skuteczną obronę.

>> Family photo#NATOSummit #szczytNATO pic.twitter.com/meOw8tlAAI — KancelariaPrezydenta (@prezydentpl) 8 lipca 2016

Powiedział również, że największą odpowiedzialnością NATO jest ochrona obywateli. Jak podkreślił, istotne przy tym jest wspólne działanie, lepsza współpraca, lepsze planowanie i działanie. Dodał, że istotna jest też lepsza wymiana informacji i współpraca między krajami.

Konstruktywny dialog z Rosją

Stoltenberg przekonywał w oświadczeniu, że NATO nie stanowi zagrożenia dla żadnego państwa. - Nie chcemy nowej zimnej wojny, nie chcemy nowego wyścigu zbrojeń, ani nie szukamy konfrontacji – powiedział. Wzmacniając odstraszanie i obronę, NATO – powiedział sekretarz generalny – nadal poszukuje konstruktywnego dialogu z Rosją, która – jak podkreślił – jest największym sąsiadem Sojuszu, stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ i odgrywa ważną rolę w kontekście wyzwań bezpieczeństwa w Europie i jej pobliżu.

#NATO leaders bolster collective deterrence and defence https://t.co/2ofPDYfimG #NATOSummit pic.twitter.com/20kkz3M2CC — NATO (@NATO) 8 lipca 2016

Podkreślił, że Rosja nie może i nie powinna być izolowana. Jak dodał, w związku z rosnącą aktywnością wojskową w Europie i naokoło niej NATO ma interes w ustaleniu reguł z Rosją, by uniknąć pomyłek i wypadków. Stoltenberg zapowiedział, że w przyszłym tygodniu na posiedzeniu Rady NATO-Rosja poinformuje przedstawicieli tego państwa o decyzjach podjętych na szczycie. Podkreślił, że NATO jest transparentne, nie ma nic do ukrycia i chce uniknąć nieporozumień.

Wydłużenie misji w Afganistanie

- Afganistan wciąż stoi przed dużymi wyzwaniami dotyczącymi niestabilności i przemocy, stąd nasze nieustanne zaangażowanie polityczne, wojskowe i finansowe jest bardzo ważne - powiedział w sobotę Jens Stoltenberg. Dodał, że siły NATO nadal będą szkolić, doradzać i wspomagać siły bezpieczeństwa w Afganistanie. Poinformował ponadto o podjęciu trzech decyzji przez przedstawicieli państw Sojuszu. - Zdecydowaliśmy o wydłużeniu naszej misji (w Afganistanie) poza rok 2016. Będzie ona realizowana poprzez elastyczny model regionalny - oświadczył.

#Afghanistan doesn't stand alone, NATO committed for long haul https://t.co/tLPbRZmwOz @ResoluteSupport #NATOSummit pic.twitter.com/FmGV2DnaIk — NATO (@NATO) 9 lipca 2016

Stoltenberg dodał, że dodatkowe planowanie dotyczące działań w tym kraju przewidziano na najbliższe miesiące. - Zdefiniujemy kształt naszej obecności w 2017 r. - zapowiedział. - Otrzymaliśmy bardzo zdecydowany sygnał dotyczący finansowania sił bezpieczeństwa w Afganistanie do roku 2020 - wskazał szef Sojuszu. - Potwierdziliśmy też nasze wsparcie długofalowego partnerstwa politycznego i współpracy taktycznej w Afganistanie - podkreślił Stoltenbrg. - Nasze przesłanie jest jasne - Afganistan nie jest sam. My za to jesteśmy zaangażowani w perspektywie długofalowej - podsumował.

Szkolenie żołnierzy w Iraku

Stoltenberg powiedział w sobotę na konferencji prasowej w Warszawie, że NATO musi jeszcze bardziej stać się Sojuszem szkoleniowym, który pozwalałby rozbudowywać lokalne zdolności. Jak dodał, w perspektywie długoterminowej, szkolenie sił lokalnych jest bardziej skuteczne, niż rozlokowywanie dużej liczby naszych własnych wojsk w działaniach wojskowych. - To jedno z najlepszych narzędzi, które mamy w walce z terroryzmem. Zapobieganie jest zawsze lepsze niż interweniowanie - podkreślił sekretarz generalny Sojuszu.

Press conference of SG @jensstoltenberg will start at 14.15 Press Theater #NATOSummit pic.twitter.com/SQJkCRRtDE — NATO Summits (@NATOsummits) 9 lipca 2016

Poinformował, że na szczycie NATO zapadła decyzja o rozpoczęciu szkoleń żołnierzy w Iraku. - Będzie to klucz do walki z tzw. Państwem Islamskim - podkreślił Stoltenberg. - Stwierdziliśmy, że będziemy bezpośrednio zapewniać wsparcie przeciwko Państwu Islamskiemu. Wszyscy sojusznicy decydują się na udział w koalicji przeciw ISIS. Nasze samoloty będą wciąż wspierać siły koalicyjne, to jasny sygnał, że chcemy walczyć z terroryzmem - powiedział sekretarz generalny Sojuszu. Poinformował też, że NATO wyśle swoje samoloty systemu ostrzegania i kontroli AWACS do wsparcia koalicji przeciwko tzw. Państwu Islamskiemu.

Bezpieczeństwo południowej flanki

Stoltenberg były pytany na konferencji prasowej w Warszawie o to, jak NATO będzie zwiększać obronę flanki południowej NATO, szczególnie Turcji w kontekście działań tzw. Państwa Islamskiego. - Turcja jest członkiem NATO, które najbardziej odczuwa zamieszanie na południu. Mamy samoloty w Turcji, mamy baterie obrony przeciwlotniczej Patriot, które zostały skierowane przez Hiszpanię i Włochy, mamy również obecność w portach morskich w Turcji. Wraz z Turcją omawiamy kwestie rozszerzenia naszej działalności - powiedział Stoltenberg.

Warsaw by night praising #NATOSummit! Historic moment. @NATO flag on a building which was a Soviet gift for Poland. pic.twitter.com/qK1KW5q1e5 — NATO Summits (@NATOsummits) 9 lipca 2016

Podczas konferencji prasowej zapowiedział on, że NATO wyśle samoloty AWACS do wsparcia koalicji przeciw tzw. Państwu Islamskiemu. Poinformował, że NATO także zwiększa swoją współpracę z Jordanią. - Chcemy stworzyć wyspę stabilności w tym regionie. Również nasze szkolenia w Iraku i zwiększenie zdolności w Iraku służą temu celowi - zaznaczył.

Nowa operacja na Morzu Śródziemnym

NATO rozpocznie również nową operację "Sea Guardian" na Morzu Śródziemnym. Jej podstawą będzie prowadzona w rejonie Cieśniny Gibraltarskiej misja pod kryptonimem Active Endeavour, której zadaniem jest ochrona statków cywilnych przez atakami terrorystycznymi. - Postanowiliśmy przekształcić operację "Active Endeavour" w szerszą misję bezpieczeństwa o nazwie "Sea Guardian" - powiedział szef NATO na konferencji prasowej.

Według Stoltenberga nowa operacja będzie mieć szeroki zakres działania, a szczegóły zostaną wypracowane wspólnie z UE. Będzie to misja przeciw terrorystom, ale jej celem będzie też wsparcie unijnej operacji "Sophia" na Morzu Śródziemnym, wymierzonej w przemytników ludzi.

Poparcie dla Gruzji

Szef NATO powiedział też, że w piątek odbyło się spotkanie w formacie NATO-Gruzja. - Podkreśliliśmy nasze silne wsparcie praktyczne. Nasze wysiłki mają na celu wzmocnienie zdolności obronnych Gruzji. Chcemy pomóc temu krajowi, aby w przyszłości mógł uzyskać członkostwo w NATO - powiedział. - Uznajemy, że Gruzja poczyniła wielki postęp na drodze ku członkostwu - to wyraźnie zaznaczyliśmy też w naszym oświadczeniu. Ponownie potwierdzamy decyzje podjęte w Bukareszcie - powiedział Stoltenberg na sobotniej konferencji prasowej.

“We will continue to provide strong political and practical assistance to #Georgia” - #NATO SG @jensstoltenberg pic.twitter.com/vtPO1ldz5g — Carmen Romero (@NATODepSpox) 9 lipca 2016

Zadeklarował ponadto, że Sojusz Północnoatlantycki wyraźnie wspiera wysiłki podejmowane przez Gruzję, jeżeli chodzi o integralność terytorialną i suwerenność tego kraju. Poinformował, że jesienią tego roku udaje się z wizytą do Gruzji w ramach Rady NATO-Gruzja. - To też pokazuje, że doceniamy te reformy, które są wdrażane przez Gruzję na jej drodze ku członkostwu w NATO - podkreślił Stoltenberg.

Następny szczyt w Brukseli

- Następny szczyt NATO zostanie zorganizowany w 2017 roku w nowej siedzibie NATO w Brukseli - ogłosił Jens Stoltenberg.

Secretary General @jensstoltenberg announces the next #NATOSummit will be at new #NATO HQ, Brussels, in 2017. pic.twitter.com/o89GyEbU6t — Oana Lungescu (@NATOpress) 9 lipca 2016

Deklaracja współpracy NATO i UE

W piątek NATO i UE podpisały deklarację o wzmocnieniu współpracy - pierwszy tego typu dokument dotyczy m.in. zwalczania zagrożeń hybrydowych. - Stoimy w obliczu bezprecedensowych wyzwań. W pojedynkę ani NATO, ani UE nie są w stanie w pełni im sprostać - mówił Stoltenberg. Szef Rady Europejskiej Donald Tusk ocenił, że europejskie inicjatywy wzmacniania zdolności obronnych nie mogą być alternatywą dla współpracy z Sojuszem. - Silniejsza Unia oznacza silniejsze NATO, a silniejsze NATO oznacza silniejszą Unię - dodawał szef KE Jean-Claude Juncker.

Nie odnotowano incydentów

Do zabezpieczenia szczytu zaangażowano ok. 10 tys. funkcjonariuszy. Nie odnotowano incydentów. Pod hasłem: "Pieniądze dla głodnych, nie na czołgi" przeszła, m.in. obok ambasady USA, manifestacja przeciw NATO i jego obecności w Polsce. Byli wśród nich m.in. uczestnicy alterszczytu zorganizowanego w proteście przeciwko spotkaniu NATO.

Czytaj również:

Szczyt NATO w Warszawie: najważniejsze będzie podpisanie deklaracji współpracy NATO i UE

Szczyt NATO w Warszawie: to spotkanie, podczas którego będą podejmowane bardzo ważne decyzje

Lotnicza defilada nad Warszawą. Tłumy widzów

Andrzej Duda: jestem dumny, że Warszawa jest gospodarzem szczytu NATO