Zdaniem Witkowskiego, obchodząc narodowe rocznice, mieszkańcy Radomia powinni pamiętać, że "mało która z nich jest tak bardzo radomska jak ta obchodzona 11 listopada". - Bo choć 99 lat temu odzyskaliśmy niepodległość wysiłkiem wielu rodaków w różnych częściach Polski, to Radom i radomianie odegrali w tych wydarzeniach szczególną rolę - podkreślił prezydent miasta w trakcie sobotnich obchodów 99. rocznicy odzyskania niepodległości.

Witowski zaznaczył, że Radom był jednym z pierwszych wolnych od zaborcy miast w Królestwie Polskim. - Warto znów powiedzieć: "Zaczęło się w Radomiu". Liczę na to, że to hasło, które promuje nas w całej Polsce od obchodów 40. rocznicy radomskiego Czerwca’76 będzie też, przy okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości, kojarzone z Republiką Radomską - stwierdził Witkowski.

Republika Radomska

Prezydent Radomia przypomniał, że zanim 11 listopada 1918 r. Józef Piłsudski odebrał z rąk Rady Regencyjnej władzę nad wojskiem, Radom był już niepodległy od dziesięciu dni. - Stało się tak za sprawą obywateli miasta, którzy 2 listopada 1918 r. wzięli swój los we własne ręce, rozbrajając austriacki garnizon, przejmując władzę i powołując tzw. Republikę Radomską - powiedział Witkowski.

Prezydent miasta zaznaczył, że Radom z 1918 roku jest przykładem tego, jak w poszanowaniu demokratycznych praw wszystkich grup społecznych można budować wspólnotę ponad podziałami politycznymi i światopoglądowymi. - I jeśli dziś jest to takie trudne, to spójrzmy na tę naszą wspólną historię, na Republikę Radomską, na wydarzenia z listopada 1918 r. Budujmy wspólnotę tu, u nas w Radomiu, by kiedyś, z historycznej perspektywy też można było powiedzieć: zaczęło się w Radomiu - powiedział prezydent tego miasta.

W nocy z 1 na 2 listopada 1918 r. w Radomiu, w mieszkaniu adwokata Jana Wigury, ukonstytuował się Komitet Pięciu i przejął władzę cywilną i wojskową w mieście. Na jego czele stanął radomski lekarz i działacz polityczny Stanisław Kelles-Krauz. 2 listopada, w samo południe Kelles-Krauz wyszedł z biało-czerwonym sztandarem na balkon austriackiej Komendy Powiatowej w Radomiu (obecnie Urząd Wojewódzki). - Powiewały z tego miejsca flagi carskie, niemieckie, austriackie, jako symbole wrogich państw zaborczych. Teraz ja zawieszam tutaj flagę biało-czerwoną na chwałę Rzeczypospolitej, na pohybel jej wrogom - przemówił do zgromadzonych tłumów. Radomscy historycy określają te wydarzenia jako utworzenie tzw. Republiki Radomskiej.

Podporządkowanie władzy

Komitet Pięciu zabezpieczył pozostawiony przez Austriaków majątek, zorganizował czuwającą nad bezpieczeństwem w Radomiu milicję ludową, zapoczątkował roboty publiczne i rozdział żywności. Po ukonstytuowaniu się w Lublinie tymczasowego rządu z Ignacym Daszewskim na czele, Kelles-Krauz uznał misję Komitetu Pięciu za zakończoną, rozwiązał go i podporządkował władzę w mieście rządowi lubelskiemu.