74 lata później Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN we współpracy z Żydowskim Instytutem Historycznym chce przypomnieć o tym tragicznym wydarzeniu oraz pokazać, że muzyka, która niegdyś rozbrzmiewała w Wielkiej Synagodze wciąż jest źródłem emocji i artystycznej inspiracji.

Muzyka i emocje

16 maja w audytorium Muzeum POLIN swoją premierę płytową będzie miał projekt Marcina Lenarczyka, koncert – misterium - hołd dla polskiej tradycji kantoralnej. Lenarczyk odnalazł w jednym z antykwariatów Tel Awiwu niezwykłą kolekcję starych, szelakowych płyt z nagraniami wielkich przedwojennych kantorów Gerszona Siroty, Mosze Kusewickiego, a także chóru Dawida Ajzensztadta. Rearanżacja oryginalnych nagrań stworzyła nowatorską kompozycję.

Tego wieczoru premierę będzie miał kolejny projekt - litewskiego muzyka i kompozytora Arturasa Bumšteinasa pt. "Musikaliszer Pinkos". W oparciu o zbiór pieśni chasydzkich, wydanych Wilnie w 1927 roku przez Abrahama Berensteina, Bumsteinas stworzył kompozycje, wykorzystując radziecki syntezator Polyvox.

Wielka nieobecna

Wielka Synagoga była symbolem judaizmu reformowanego Warszawy oraz jedną z najwspanialszych polskich budowli, wzniesionych w XIX wieku. Zaprojektował ją polski architekt Leandro Marconi, twórca wielu warszawskich pereł architektury, takich jak Pałac Sobańskich, Pałac Konstantego Zamoyskiego, Bank Handlowy przy ulicy Traugutta oraz Biały Pałacyk na Frascati. Uroczyste otwarcie miało miejsce 26 września 1878 roku w żydowski Nowy Rok, Rosz ha-Szana. Została wysadzona przez Jürgena Stroopa 16 maja 1943, co było ostatnim aktem niszczenia przez Niemców warszawskiego getta. Obecnie replikę Wielkiej Synagogi można oglądać na wystawie stałej w Muzeum POLIN.