Nazwy pierwiastków w chemii. "Swoboda w nadawaniu nazw jest bardziej ograniczona"

  • 20.09.2016 23:03

  • Aktualizacja: 13:59 15.08.2022

- Nazwy czterech ostatnich pierwiastków, które są dopiero zaproponowane, to nihonium, moskowium, tenesin i ogadesin. Nihonium to od nazwy Japonii, oznacza po japońsku kraj wschodzącego słońca. To się zgadza z zasadami, które wprowadziła Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej. Tę nazwę proponuje zespół, który ten pierwiastek wytworzył. Jeżeli jego otrzymywanie jest potwierdzone, mogą zaproponować nową nazwę. Te nazwy muszą spełniać określone warunki - może być to nazwa, która odnosi się do postaci, pojęcia starożytnego, minerału, miasta, właściwości pierwiastka i do osoby. Nihonium odnosi się do Japonii, moskowium do Moskwy, tenesin do Tennessee, Ogadeson od Jurij Ogadesana - powiedział w audycji "Z innej planety" prof. Osman Achmatowicz JR, chemik organik, specjalizuje się w chemii cukrów, stereochemii, syntezie enancjoselektywnej oraz nomenklaturze chemicznej.
Od nazwiska prof. Osman Achmatowicz JR. została nazwana reakcja chemiczna. Nazwisko zostało unieśmiertelnione w chemii organicznej. - To nie ja wymyśliłem tę nazwę, ale ona się przyjęła. Jest używana, a sama reakcja stosowana jest szerzej niż wtedy, kiedy ją po raz pierwszy przeprowadziliśmy - mówił odkrywca reakcji Achmatowicza.

Coraz większa tablica Mendelejewa

Achmatowicz powiedział, że na świat przychodzą co rusz to nowe pierwiastki. - W mojej młodości były 92 pierwiastki. Kończyło się to na Uranie. Teraz jest ich 118. Jest spory przyrost. Trudno zobaczyć i udowodnić, że się je zobaczyło. Najnowsze pierwiastki są produkowane jako pojedyncze atomy o czasie życia niewyobrażalnie krótkim. Do produkowania tych pierwiastków przygotowanych jest tylko kilka zespołów na całym świecie - opowiedział. - Nazwy czterech ostatnich pierwiastków, które są dopiero zaproponowane, to nihonium, moskowium, tenesin i ogadesin. Nihonium to od nazwy Japonii, oznacza po japońsku kraj wschodzącego słońca. To się zgadza z zasadami, które wprowadziła Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej. Tę nazwę proponuje zespół, który ten pierwiastek wytworzył. Jeżeli jego otrzymywanie jest potwierdzone, mogą zaproponować nową nazwę. Te nazwy muszą spełniać określone warunki - może być to nazwa, która odnosi się do postaci, pojęcia starożytnego, minerału, miasta, właściwości pierwiastka i do osoby. Nihonium odnosi się do Japonii, moskowium do Moskwy, tenesin do Tennessee, Ogadeson od Jurij Ogadesana - tłumaczył.

Jak powiedział Achmatowicz, zawsze za proponowanymi nazwami ciągnie się opinia, że to promocja. - Trudno o to mieć pretensje. W końcu ktoś coś odkrył. Jednak teraz swoboda w nadawaniu nazw jest bardziej ograniczona. Wiążę się to z tym, że odkrywając nowe pierwiastki, zwłaszcza ciężkie, potrzebna jest kontrola innych zespołów, innych ludzi - mówił.

Polskie nazwy

Profesor opowiedział w audycji o spolszczaniu nadawanych nazw pierwiastkom. - Chciałbym zwrócić uwagę, że najbardziej pospolite pierwiastki - węgiel, tlen, azot, wodór - to są nazwy czysto polskie, nie mające żadnego związku z nazwami angielskimi. Skutkiem tego, symbole ich nie przypominają. Przy tworzeniu nazw nowych pierwiastków, należy w sposób racjonalny je spolszczyć. Zasadę, którą proponowaliśmy, jest usunięcie końcówki -ium tam, gdzie ona występuje. Reszta, jeżeli jest to nazwa własna, ma być pozostawiona -wyjaśnił.

Źródło:

RDC

Autor:

mb